190207
Een artikel over het ‘controlekapitalisme’: hoe we met
z’n allen aan het infuus liggen van de data-industrie die ons met allerlei
digitale toepassingen en apps bij de neus neemt. In ruil voor gratis services,
die vaak handig maar soms ook niet meer dan amusant zijn, geven wij onze privacy
prijs, meer nog: wij laten ons gedrag sturen. En dat allemaal in functie van de
heilige koe ‘Commercie’. Nu denk ik dat het, wat mij persoonlijk betreft, nog
wel meevalt met mijn stuurbaarheid. Ik heb om te beginnen al geen smartphone,
dus dat scheelt al meteen een flinke slok op de borrel. Maar natuurlijk heb ik
wel last van de filtering op de informatie die mij bereikt via Facebook en de
nieuwssites, en van de manier waarop de informatie die ik wens te delen wordt
gefilterd. Maar het kwalijkst vind ik nog – en dan heb ik het over een
democratisch deficit – de mechanismen die de polarisering versterken en het
feit dat mensen, door voortdurend over hun devices gebogen te zitten,
elkaar niet meer in de ogen kijken en het rechtstreekse – gratificeerbare maar
ook sanctioneerbare – contact met elkaar uit de weg gaan. Ideeën worden niet
meer uitgewisseld, ten profijte van diegenen die aan de touwtjes trekken want
de kritische zin wordt op die manier niet meer gevoed. Het equivalent van het
verdwijnen van café De Sportvisser. * Ik ben, omdat het ter sprake komt in haar
dagboek, begonnen aan Orlando van Virginia Woolf (voor 250 frank
aangekocht in 1994, (waarschijnlijk in de niet meer bestaande
tweedehandsboekhandel Cursief in de Langestraat), een nog niet door mij gelezen
exemplaar dat inmiddels al bijna een kwarteeuw stof heeft staan vangen). Wat
een vreemd en bizar en ongemeen vlot lezend en dus uitstekend (door Gerardine
Franken) vertaald proza. (…) *