En de Duitsers namen in 1955 ook alweer deel aan Le Mans, met hun
zilveren Mercedessen. Vooraan op de eindeloze voorsteven, waar onder de kap een
krachtige zevenlitermotor pompte, prijkte dezelfde trotse ster die ook de open
wagens had gesierd waarmee Hitler zich in toen nog onbeschadigde Duitse steden
had laten rondvoeren, toen hij het zenith van zijn persoonlijke roem had bereikt
en voordat hij zijn hoogst persoonlijke versie van de apocalyps over zijn eigen
volk zou uitstorten, en over tal van andere volken. Was het toeval dat een
gestileerde ster drie jaar na 1955 het symbool zou worden van de Wereldtentoonstelling
in Brussel, óns symbool van een niet ter discussie gesteld vooruitgangsgeloof?
De Spoetnik, het Amerikaans Theater, het Atoomtijdperk.
In 1955 was autoracen nog een buitengewoon gevaarlijke sport. Er
vielen regelmatig doden. Le Mans gold als extreem gevaarlijk. De machines
werden zwaar op de proef gesteld, de piloten gingen vierentwintig uur lang tot
het uiterste, nacht en ontij speelden een rol, en er namen wagens deel met zeer
uiteenlopende maximumsnelheden, wat de kans op aanrijdingen natuurlijk
aanzienlijk verhoogde.
In de editie van 1955 vielen vierentachtig doden. Vierentachtig.
Een Mercedes werd vlak voor de hoofdtribune aangereden door een gestaartvinde
Lotus, de piloot verloor de controle over het stuur, de wagen geraakte van de
baan en explodeerde. De brandende en messcherpe brokstukken vlogen in het
publiek. De wedstrijd werd – uiteraard – niet onderbroken. Een Lotus won.
'Jammer dat tot op heden geen stèle is opgericht om de namen te eren van de
mensen die toen zijn gestorven.' (Commentaar op YouTube bij een Duitse
documentaire over het ongeval.)
Er zijn beelden van. Toen ik deze beelden te zien kreeg, ik denk
dat het ooit mythische jaar 2000 al voorbij was, begreep ik waarom er zo
spaarzaam mee was omgesprongen. Ik besefte dat ik mij een aantal jaren van mijn
leven, kinderjaren weliswaar, had laten inpalmen door een sport die in moreel
en ecologisch opzicht op geen enkele manier te rechtvaardigen valt en die de
emanatie was – en nog altijd is – van een ideologisch kader dat ik nu verwerp.
Toen ik voor het eerst de beelden van het ongeluk uit 1955 zag, drong de
iconische kracht ervan tot mij door, maar besefte ik ook hoe ik als kind,
jawel, een kind van mijn tijd was geweest.
lees vanaf hier deel 1
lees hier vanaf het begin van deel 2
