190327
De enige manier om de discussies op Facebook nog als iets
zinvols te ervaren – en Facebook lijkt mij steeds meer op een café waar, diep
in de nacht, stilaan ook de laatste gasten rechtstaan, hun jas, hoed en sjaal
oppakken en vertrekken, terwijl het volume van de muziek al wat stiller is
gezet en in de schemering achterin de gelagzaal al de eerste stoelen op de
tafels worden gezet – is om het op te vatten als een spel. De
woordenwisselingen verschaffen mij een soort van plezier dat, veronderstel ik
want ik beoefen die edele kunst niet, vergelijkbaar moet zijn met het oplossen
van kruiswoordraadsels: puur tijdverdrijf dus, divertissement, zonder daarom de
werking van de geest en eventueel het intellect uit te schakelen. Iets voor
tijdens het ontbijt of in de pauzes op het werk. Daarbij kan het mij niet veel
schelen of ik gelijk haal of niet – ik héb het, moet het niet halen. De
kwaliteit van de uitwisseling staat voor mij centraal, de manier waarop de
zaken worden verwoord, de vaak onuitgesproken drijfveren achter de
argumentaties. (…) En dan is er L.O., die zich boos maakt op de
klimaatactivistes en daarbij geen beter argument weet te verzinnen dan dat ze
de bloemen hebben vertrappeld in het perk waar het standbeeld van Leopold II
staat – wiens hoofd, overigens, ze met een zak hebben overtrokken, waarmee ze,
zoals Ludo De Witte terecht opmerkt, een zeer pertinente link leggen tussen het
kolonialisme en het kapitalisme. Met L.O. – ik veronderstel dat het een
pseudoniem is – speel ik al een tijdje het FB-spelletje op gespannen voet. Deze
man, die behalve erudiet, intelligent en stijlvol ook bijzonder narcistisch
overkomt, verwijt mij dat ik hem op een andere tijdlijn ‘verzuurd’ heb genoemd.
Maar ik heb dat gedaan zonder zijn naam te vernoemen, gewoon: ‘een verzuurd
FB-contact dat zich druk maakt over de vertrappelde bloemen’. En nu zet hij
mij, zoals al zo vaak is gebeurd, weg in de hoek van ‘intellectueel,
onverdraagzaam links’, dat wanneer het wordt tegengesproken onaardig begint te
doen. Hij laat mij, zeer nobel, de eer om zélf de stekker uit ons contact te
trekken, maar dat ga ik natuurlijk niet doen, daarvoor is hij mij als
leverancier van andere waarheden dan te mijne te kostbaar! * Ik heb Conversations
With Friends bijna uit. Graag gelezen, maar het glijdt tussen mijn vingers
weg, mijn aandacht begint te verslappen, ik houd de personages niet allemaal
uit elkaar en ik weet nu al dat er niet veel van zal overblijven. Rooney heeft
inderdaad een opmerkelijk talent voor het observeren van interacties tussen
(ex-)geliefden en vriendinnen. Benieuwd hoe haar (ex-)geliefden en vriendinnen
daar over denken. (Die heikele kwestie van het fictionaliseren van werkelijke
relaties haalt ze trouwens aan. De meest adequate omschrijving van Rooneys
kwaliteit prijkt als recensiequote op de binnenflap van het boek en is van Lisa
McInerney, ‘author of The Glorious Heresies’: ‘Sally Rooney has the
sharpest eye for all of the most delicate cruelties of human interaction.’ The
most delicate cruelties… * Een interessante kijk op privacy en wat het
betekent een individu te zijn; privacy heeft niet in de eerste plaats, of toch
niet uitsluitend met innerlijkheid te maken maar evenzeer, of ook, met
lichamelijke integriteit: ‘(…) I
started to feel better then, as if my privacy extended all around me like a
barrier protecting my body. I was a very autonomous and independent person with
an inner life that nobody else had ever touched or perceived.’ (287-288) * Een
onderkoelde, illusieloze, berustende maar daarom niet negatieve kijk op het
leven: ‘Gradually the waiting began to feel less like waiting and more like
this was simply what life was: the distracting tasks undertaken while the thing
you are waiting for continued not to happen.’ (289) * (…) *