lees hier vanaf het begin: de laatste boom 1
Marx en Engels, en na hen ook Lenin, hadden wel degelijk oog
– toen al! – voor ‘de destructieve ecologische werking van het kapitalisme’,
maar werkten dat niet uit. Wellicht heeft het socialisme daardoor te weinig
aandacht voor het probleem opgebracht. En de communisten zelf – in Rusland en
China – hebben er vanaf 1930 echt een potje van gemaakt. De vervuiling was in
Oost-Europa en China nóg erger dan in het Westen.
Het socialisme, dat is in het Westen de sociaaldemocratie.
Die capituleerde voor het kapitalisme en stelde ‘de groeimotor van de economie
niet in vraag’. Binnen de logica van het kapitalisme ijverden de
sociaaldemocraten in het beste geval voor het wegwerken van de grofste
ongelijkheden tussen de ondernemers-bezitters en de werkende klasse. Maar het
doel blijft nog altijd ‘een sociaal en ecologisch kapitalisme’. Van een
systeembreuk is bij de socialisten geen sprake. Zij geloven in technologische
vooruitgang en kleinschalige initiatieven. En in subsidiëring voor zonnepanelen
– De Witte heeft het in dat verband over ‘zonnepanelenzwendel’.
In ons land wist socialist Bruno Tobback heel goed hoe de
vork aan de steel zit. ‘Elke politicus’, en dus ook socialisten, ‘weet wat je
moet doen om het klimaatprobleem aan te pakken. Er is alleen geen enkele politicus
die weet hoe hij daarna nog moet verkozen raken.’ (Deze cynische uitspraak zal
Tobback allicht nog lang achtervolgen. En zolang de socialistische partij er
geen oplossing voor vindt, ook de partij. PC)
De
socialistische partij pleit niet voor structurele hervormingen, zij beperkt
zich tot kleinschalige ingrepen binnen de heersende kapitalistische logica:
energiebesparing, klimaatneutraliteit, groepsaankopen van energie ten einde de
energiemultinationals een pad in de korf te zetten... ‘Kortom, het
sp.a-programma ademt een groot geloof uit in de heilzame werking van de
markteconomie om de ecologische problemen aan te pakken.’
Het zou
nochtans anders kunnen. De socialistisch-solidaire strijd tegen de ongelijkheid
en de strijd voor het klimaat gaan samen: de armen zullen de eerste
slachtoffers van de klimaatverandering zijn. Het ‘ecoproletariaat’ wordt het
eerste slachtoffer van de ‘ecocide’. Hier ligt nog onontgonnen terrein voor het
socialisme. De rijke elites in het Westen weten dat al, daarom verschansen ze zich
steeds meer in hun ‘gated communities’.
