21 februari 2016
zondag
INTEGRATIE
(...) ¶
© Knack |
Ik probeer mij empathisch te verplaatsen in het jonge
Syrische meisje dat dit weekend in een barakkenkamp in Leopoldsburg of all places werd belaagd door Afghaanse
vluchtelingen. Naar verluidt zou dat zijn gebeurd omdat zij geen hoofddoek
droeg. Stel dat het waar is, dan moet zoiets toch een vreemde gewaarwording
zijn. Je ontvlucht een land dat ondergaat in een onder meer door religieus
fanatisme aangewakkerd cataclysme, je komt na tal van omzwervingen en
ontberingen aan in een land waarvan je nauwelijks het bestaan vermoedde – zoals
veel Vlaamse meisjes tot voor die oorlog daar begon waarschijnlijk nauwelijks
wisten dat Syrië bestond of waar het lag. Dat land waar je aankomt, meisje uit
Aleppo, is grijs en kil, maar de vrouwen en meisjes hoeven er blijkbaar geen
hoofddoek te dragen. Toch vallen er geen bommen uit de lucht, blijven de muren er
rechtop staan en is het er niet levensgevaarlijk om op straat te lopen. Mocht
ik dat meisje zijn, ik zou, denk ik, ook overwegen om die hoofddoek achterwege
te laten. Het zou daarbij niet in me opkomen dat andere mensen, mannen, die zeggen dat ze ook dat oorlogsgeweld
zijn ontvlucht – op basis daarvan maken ze immers aanspraak om hier te mogen
blijven – mij daarop zouden aanpakken. Dat zou, denk ik, bij mij een grote
verbijstering en wanhoop veroorzaken.
Het geschil leidde tot een massale vechtpartij tussen
families, clans, nationaliteiten, religies – whatever. ‘Honderd asielzoekers met elkaar op de vuist’, kopten de
kranten, een stuk of tien werden er opgepakt, en de bevoegde staatssecretaris
vindt dat er voor dergelijke lieden geen plaats is in ons land, ja, dat ze zelfs
op ‘bed-bad-brood’ geen aanspraak meer kunnen maken. Dat laatste is natuurlijk
stoken. Je kunt mensen niet de meest elementaire zorgen ontzeggen. Zelfs de
wreedste serial killers krijgen in onze gevangenissen ook een brits, een
hoeveelheid water, voedsel. Het recht op overleven ontzeg je niemand. Onze
staatssecretaris gaat hier dus populistisch uit de bocht. Maar hij heeft wél
gelijk als hij zegt dat we niet kunnen tolereren dat deze mensen de aan onze
cultuur vreemde kenmerken van hún cultuur importeren. Als we die distincties
niet meer maken, is het einde zoek. Elke cultuur bestaat op basis van verschillen
met andere culturen. En wij hoeven al helemaal niet te tolereren dat die mensen
hier hun conflicten komen uitvechten. Wij moeten opkomen voor meisjes die geen
hoofddoek willen dragen omdat ze daarin het symbool zien van datgene waaraan ze
zijn ontkomen, omdat ze het met andere woorden meer als een teken van dood dan
van leven zien.
Wel vraag ik mij af of het een verstandige beslissing is om in
de opvangcentra alle nationaliteiten en gezindheden door elkaar te husselen. De
integratie in onze samenleving begint niet in die kampen, die zijn maar een tijdelijke
overgang. Laat deze mensen in een veel meer verdunde vorm in onze samenleving
binnensijpelen – dan vermijd je wellicht dat soort conflicten, die natuurlijk
ook ontstaan door het te dicht op elkaar gepakt zitten, door het lange wachten
en de verveling, en wellicht ook door een moeilijk te beheersen hoeveelheid ongeventileerde
testosteron. (Ik weiger te geloven dat men de opvang zoveel mogelijk mengt,
precies om die conflicten uit te lokken. Maar het is mogelijk, natuurlijk.)