dinsdag
BROMTOON
BROMTOON
 |
| © afp |
Ik weet niet wat de modale Vlaming – tot wie ik mij in een
elitair gestemde bui niet altijd reken – ervan denkt, maar naar mijn aanvoelen
worden de jongste tijd de grenzen van de schaamteloosheid wel enigszins
verlegd. Het lijkt wel of het hek van de dam is. Sauve qui peut. In een
pessimistische bui – komt zelden voor, hoor! – veronderstel ik dan dat dit
klimaat veel gelijkenis vertoont met de periode die voorafgaat aan het
uitbreken van een oorlog die alles zal wegvagen. Als iedereen tegelijk
fraudeert, sjoemelt en de boel verneukt, kan geen enkele instantie daartegenop.
Het is als indertijd in de studiezaal in het college, toen er plots – een zeer
zeldzame en eigenlijk contradictorische anarchistische samenhorigheid – door iedereen
tegelijk werd besloten om een constante nasale bromtoon te produceren, tot
wanhoop van de subregent, die niet wist van welk hout pijlen te snijden.
Aan de machteloosheid van die subregent moet ik denken
wanneer ik zie hoe we tegenwoordig langs alle kanten worden beduveld, verneukt en
in de zak gezet. Wielrenners die met vakkundig in hun fiets verstopte motortjes
rondrijden en dan zeggen dat ze van niets wisten; tennissers die matchen
verkopen; de frontman van Eagles of Death Metal die verkondigt dat iedereen
maar beter met een wapen kan rondlopen; de ingeburgerde aanvaarding dat er op
alle mogelijke manieren met ons voedsel wordt gesjoemeld; een regering die
weigert om afstand te nemen van de decadente usance om werknemers met
bedrijfswagens te paaien; een uitzendbedrijf dat zijn werknemers probeert weg
te houden van sociale verkiezingen door hun een smartphone voor te houden,
smartphones die eigenlijk machines zijn om ons doen en laten te controleren; energiebedrijven
die liever kaduke kerncentrales openhouden dan te investeren in minder riskante
technologie en ondertussen op alle mogelijke manieren de overheid financieel te
grazen nemen; automobielfabrikanten die de kluit belazeren met sjoemelsoftware;
IKEA dat, gebruikmakend van lacunes in de wetgevingen, honderden miljoenen
belasting ontduikt en daar nog mee wegkomt. Enzovoort, enzovoort. En dan heb ik
het nog niet over de newspeak en de regelrechte misleiding door de overheid
zelf, het vaak ontstellende gebrek aan visie. We worden omringd door leugens en
door quasi geïnstitutionaliseerde leugenachtigheid – en het is heel moeilijk om
daar niet medeplichtig aan of, in het beste geval, onverschillig voor te worden.
Ik begin te denken dat wij, en dan spreek ik nu wél even in koor met de modale
Vlaming, te véél weten. Zoveel kennis kunnen wij niet aan. En niet omdat we te
dom zijn, maar omdat dat moreel gewoon niet meer haalbaar is. ¶
