maandag 31 oktober 2016

de herfst van 2016 – 26



Facebookvriend Martin Pulaski post een stukje over hoe hij kennismaakte met Fernando Pessoa.

Ik zat in Leuven, in die tijd, begin jaren tachtig, en een vriend begon op zijn kot opeens – ik weet niet meer hoe dat kwam of wat hij ermee beoogde – 'Sigarenwinkel' voor te lezen. Hij deed dat wonderlijk adequaat, met het gepaste aplomb, een beetje dramatisch ook. 'Ik ben niets. / Ik zal nooit iets zijn. / Ik kan ook niet iets willen zijn. / Afgezien daarvan koester ik alle dromen van deze wereld.' Ik had nog nooit van Pessoa gehoord. Hoe zou ik ooit van Pessoa hebben kunnen horen? Ik was verkocht. Natuurlijk was ik verkocht. Mijn exemplaar van Willemsens bloemlezing verwierf ik – het was een duur boek – pas eind 1982, het rood van de cover is al danig verbleekt. Maar ik moet bekennen: ik heb deze wonderlijke dichter altijd schromelijk verwaarloosd en nooit goed begrepen. Af en toe las ik natuurlijk wel iets van hem, onder meer zijn Boek der rusteloosheid, maar de definitieve onderdompeling heb ik altijd uitgesteld. Wellicht vond ik Pessoa te confronterend, zijn wanhoop soms te expliciet, zijn nihilisme een beetje te sloganesk. Dat vond ik, maar wie ben ik. 'Er is metafysica genoeg in het denken aan niets', schrijft hij ergens – ik citeer, misschien niet helemaal correct, uit het hoofd. Maar kijk, misschien is deze herinnering een goede aansporing om alsnog die mysterieuze figuur te doorgronden. Of om daar minstens een eerlijkere poging toe te ondernemen. Dank je, Martin, om dat smeulend vuurtje even aan te blazen!