Hier zullen intellectuelen en cultuurcritici nog over schrijven. Zij zullen het in voorzichtige bewoordingen doen, kwestie van de goegemeente niet al te zeer voor het hoofd te stoten. Zij gunnen het plebs zijn emoties en eigenaardigheden, en willen vooral zelf niet helemaal in de marge van de marge terechtkomen en alle democratische legitimiteit (die wordt vertaald in subsidies) verliezen. Ik hoef met dit soort gevoeligheden gelukkig geen rekening houden: ik bereik enkel – dankzij het superdemocratische instrument ‘internet’ – een kleine keurgroep van belangstellenden die deze commentaartjes uit eigen beweging opzoeken, en ben niet bevreesd voor banvloeken of – erger nog – het mineure scheldwoord ‘interlectueel’. (Dat in de mond wordt genomen door verstandige mensen die vrezen hun aansluiting bij de massa te verliezen.)
Over Hazes wou ik het hebben. De begrafenis, pardon, herdenking van volkszanger André Hazes, gisterenavond in de Arena in Amsterdam, live uitgezonden op radio en tv, en bekeken door 5 miljoen Nederlanders. Ik heb tien seconden live covering gezien in het tv-journaal op Canvas, en dan vanmorgen een reportagetje gehoord op de radio. Niet veel, maar toch genoeg om mij een idee te vormen. Vijftigduizend ‘fans’ zingen voetbalhymnes en doen de Mexican wave, er heerst even stilte als de kist wordt binnengedragen, iedereen zingt uitbundig mee met de interpretaties van Hazes’ liedjes… Het was ‘iets tussen feest en verdriet’, zegt de radioreporter.
Hazes is 53 geworden. Hij had een paar schlagers op zijn actief staan, wist in volle zalen de gemoederen te bespelen en vele gewone lieden op zijn hand te krijgen, en was voor het overige een notoire zuipschuit, een ordinaire mislukkeling. Die in de kroeg aan zijn tafeltje zat, alleen, door iedereen in de steek gelaten. ‘Ik kende hem van in de kroeg,’ zegt een van de geïnterviewde aanwezigen in de radioreportage. ‘Neen, hoor, niet persoonlijk. Maar hij zat er wel eens.’ Nou, echt groot kan die kroeg toch niet geweest zijn.
Laat ons wel wezen. Veel respect hoor voor André, maar niet méér dan voor een ander.
André Hazes heeft veel mensen gelukkig gemaakt. Zeker. Maar verdient hij daarom om op deze manier ten grave, pardon, ten tonele te worden gevoerd?
Ik wil het anders formuleren: wie veroorlooft zich om het lijk van volkszanger André Hazes op te voeren in deze geënsceneerde en georchestreerde emotionele uitbarsting? (Waarbij het voor mij natuurlijk essentieel is dat die kist daar wel degelijk midden op het grasveld stond. Staat die kist daar niet, dan spreken we over iets helemaal anders…)
We hebben koning Boudewijn gehad, lady Di. En de Nederlanders maakten kennis met het fenomeen dankzij Volkert van der G. Dat waren nog eens begrafenissen, zeg! Het slaat aan, hier is een markt voor! Wel, laat ons dan maar dit soort evenementen organiséren! De massa wíl emotie. Laten wij de massa emotie geven. Laat haar zwelgen in een orgie van opgelegde emoties. Het heeft iets akeligs. Bepaalde beelden uit films van Riefenstahl komen mij voor de geest.
Eén ding weet ik niet en dat noopt mij tot een béétje voorzichtigheid. Waren er tickets voor deze uitvaartplechtigheid, en zo ja: hoeveel kostten die?
O ja, ik noemde het internet superdemocratisch omdat het een van de laatste vrijplaatsen is waar je in alle gemoedsrust elitair kunt zijn.
