vrijdag 7 januari 2022

notitie 77

VOX EN FIP

Het is zover: de tijd heeft me ingehaald. Axel Pedro Tranendecor, je hebt gelijk: je oom is oud.

Dat zit zo. Vorig weekend was er op Radio 1 de Vox top 100 van het afgelopen jaar. Vox is een wekelijks muziekprogramma waarvan de playlist wordt bepaald door het stemgedrag van de luisteraars. Uit een begrensd aanbod mogen zij hun drie favoriete actuele songs kiezen, en zo wordt een top 30 samengesteld. (Ik herinner mij dat vroeger die top 30 werd samengesteld op basis van de verkoopcijfers in de platenzaken overal te lande. Maar ja, mensen kopen geen singletjes meer, zeer velen zijn het enkel nog.)

Vorig weekend was er dus de top 100 van het jaar 2021. Logischerwijs zou op nummer 1 de song staan die over het hele jaar het grootste aantal stemmen had verzameld. Evenzeer logischerwijs zou die nummer 1 het langst in de lijst hebben gestaan en het vaakst zijn gedraaid op Radio 1.

Welnu, wat was het geval? Ik beluisterde verspreid over de namiddag een paar stukken van het programma en begon zowaar nieuwsgierig te worden naar wat dan die nummer 1 wel zou kunnen zijn. Zou het September van de onovertroffen Flip Kowlier worden? Ach, de onsterfelijke zinsnede ‘Van al da piepen zat m’n bovenlippe rood’ kon je al meezingen op 90. Of dan allicht toch de recent uitgebrachte instantklassieker Blame van Gabriels? 49 alreeds. Zou het, zeker niet onverdiend, De tijd dringt, het eerbetoon aan Kris De Bruyne van Kommil Foo worden? Neen, dat stond op 12. Dat leken mij allemaal valabele kandidaten – en zo waren er wel meer, al onthoud ik al geruime tijd de titels van de liedjes en de namen van de artiesten niet meer. De radio staat soms aan en af en toe hoor ik tussen alle onheil en reclame door nog wel iets waarvan ik denk, tiens, dat kan er mee door.

En dus keek ik uit naar die nummer 1. Groot was mijn verbazing toen bleek dat ik dat nummer niet kende. Ik had het zelfs nog nooit gehoord! Het volgens de luisteraars van Radio 1 populairste lied van 2021 was mij compleet ontgaan. Het ging om Gasoline van Haim feat. Taylor Swift. Ik speel het nu nog eens af op YouTube om zeker te zijn dat het hier niet om een tijdelijke zinsbegoocheling gaat, maar ik herken het niet. En overigens vind ik er ook niets aan.

Maar ik had ondertussen wel wat andere nummers gehoord en trok op basis van die luisterervaring een drietal vlugge conclusies die ik hier zonder enige nuancering en met zwaar aangezette ironie weergeef.

1. De mainstream popmuziek heeft de afgelopen veertig jaar nauwelijks enige ontwikkeling doorgemaakt. Het kan niet anders of alle mogelijke compositorische combinaties moeten nu toch wel stilaan uitgeput zijn. Bovendien blijven hoogbejaarde popartiesten die drie, vier en zelfs vijf decennia geleden hoge toppen scheerden zich incontournabel wanen: Sting, Paul McCartney, Madou en Bruce – altijd roepen! – Springsteen. Om van de wonderlijke resurrectie van ABBA, in avatarmodus zowaar, nog maar te zwijgen.

2. De vaak met een zwaar Antwerps of West-Vlaams accent door jongemannen die zich Brihang, Zwangere Guy of Tourist LeMC laten noemen slordig afgehaspelde, op een eenvoudige beat gemonteerde teksten lijken mij vaak van een bedenkelijk allooi. Behalve van deze rappers mag men mij ook verlossen van die hele rist hese lolita’s (Angèle en al haar epigones en acolietes) die hun tussen spleen en weltschmerz oscillerende gevoelens wereldkundig maken op al even simplistische melodieën die door niet veel meer dan een ritmebox worden geproduceerd.

3. Op het zeurderige, slepende, luie, pseudomacho gewauwel van groepen als Bazart en Oscar and the Wolf moet een totaal verbod komen.

Vormen 1, 2 en 3 samen de ‘vox’ van deze tijd? Wel, als daar geen verandering in komt, zal de actualiteit van de zogenaamde hedendaagse populaire muziek zich in toenemende mate zonder mij moeten voltrekken. Ik mis in te veel van die nummers muzikale verfijning en de authenticiteit, rauwheid en humor van echt vernieuwende rock’n roll en pop.

Ik laat mij liever inpalmen door FIP, ‘la radio musicale la plus éclectique’. De hele dag goede muziek, meestal onbekend en vol afwisseling, en zonder reclame of deprimerende nieuwsuitzendingen. Enkel een zoetgevooisde zwoele vrouwenstem die je om het kwartier of zo bij de les houdt met een update van maximaal twee zinnen.