190704
Wat een
prachtige film is
Three Billboards Outside Ebbing, Missouri (Martin
McDonagh, 2017). Ik zag hem voor de tweede keer, nu op het strand van
Zeebrugge. Niet in ideale maar wel zeer aangename omstandigheden,
onderuitgezakt op een campingstoel, tussen honderden anderen en met achter ons
de ondergaande zon. Uitstekende plot, schitterende acteerprestaties, humor en
bovendien gaat de film ook nog ergens over: over hoe verder te leven met een
onuitwisbaar verdriet, over gerechtigheid en vergeving. Na het uitdoven van het
laatste beeld weerklonk er een schuchter applaus. Dat was lang geleden, dat ik
nog eens een applaus voor een film had meegemaakt! Dat wordt niet meer gedaan,
blijkbaar zijn er bijzondere omstandigheden voor nodig om het nog eens te laten
opstijgen. *
190705
Duitsland 1923, zoek de gelijkenissen: ‘een heftige
polarisatie en een “brutalisering” in de binnenlandse politiek’; ‘Naast hun
bestaansmiddelen raakten velen het vertrouwen in de democratie nog meer kwijt
en ter linker- en rechterzijde van het politieke spectrum groeide het
extremisme.’ (Boterman & Melching,
De Duitse Phoenix, 39 en 45) En
het opmerkelijke is dat deze woorden niet geschreven zijn vanuit de wil om de
gelijkenis met vandaag in de verf te zetten. Boterman & Melching schreven
hun boek in 1996 en toen was dat ‘vandaag’ er nog niet. Het ‘vandaag’ dat we nu
kennen is maar de laatste tien, vijftien jaar tot stand gekomen. Het ‘vandaag’
van de klimaatangst, waardoor het doorgeslagen egoïsme van diegenen die zich er
niet door laten vermurwen extra in de verf komt te staan; het ‘vandaag’ van de
verruwing van de politieke zeden, van de angst voor het vreemde. Ik had het
erover met S. Hij geeft voorbeelden en heeft er geen goed oog in. Van het
egoïsme: een man die zijn vrachtwagen laat draaien op het trottoir voor de
bakkerij die hij binnenstapt. De deur staat open en na een paar minuten hangt
de winkel vol dieselstank. De man schijnt er geen erg in te vinden en niemand
durft er iets van te zeggen. De angst voor het vreemde en het volledig op
zichzelf teruggeplooid zijn in een nietszeggend bestaan: het verhaal van een
koppel dat al dertien jaar samen is, nu gaat trouwen en niets, maar dan ook
niets wezenlijks over elkaar te vertellen heeft. De man, gevraagd naar haar
belangrijkste kenmerk, over zijn partner: ‘Ze is rustig.’ De knusse
gewoontetjes waarin deze mensen berusten, de grijsheid van hun interieurs. *
Een ei en een banaan trekken samen op pad. Vraagt de banaan aan het ei: ‘Wat
wil jij later worden?’ het ei antwoordt: ‘Advocaat!’ Beiden stappen nu zwijgend
verder op. Tot het ei vraagt: ‘En jij? Wat wil jij later worden?’ Zegt de
banaan, na enkele seconden op deze vraag te hebben gebroed: ‘Rechter!’ *
