zaterdag 25 juli 2020

vorig jaar 210

190725


(…) * (…) * (…) * Hoe vaak ben ik nu al niet vermeldingen van of verwijzingen naar 9/11 tegengekomen in bellettristische werken. Wit van Bret Easton Ellis valt niet onder die categorie omdat het een autobiografisch essay is, maar Ellis is natuurlijk wel een grote literaire naam. En hij vermeldt dus ook die gebeurtenis, die volgens hem het einde van het (Amerikaanse) ‘Imperium’ markeerde: ‘Dit is de wereld waarin we nu leven,’ (225) verzucht hij – en de cursivering is van hem. * Dit post-Imperialisme lijkt een echo van iets wat de jonge Hugo Claus – zo lees ik in de monografie van Georges Wildemeersch (243) – onder de titel ‘Het surrealisme’ beschreef als ‘[d]e totaal-afbraak van waarden’. Die ‘totaal-afbraak’ wordt nog even on hold gezet; ‘wordt ogenschijnlijk in uitstel gehouden op dit ogenblik’ – de tekst is niet gedateerd maar is vermoedelijk van eind de jaren vijftig of begin zestig. Sur-realisme en post-truth zouden dan met elkaar overeenstemmen. Wij leven vandaag (2019) in de naweeën van een zieltogend realisme. Alles is mogelijk, Trump (bijvoorbeeld) dit tout et n’importe quoi. Alle regels worden aan de laars gelapt. En zo was het ook met het surrealisme, lijkt me: alles was mogelijk, alle mogelijke perspectieven werden onderzocht. Uurwerken smolten, olifanten liepen op hoge stelten, cineasten sneden met een scalpel ogen open. En natuurlijk is er ook een parallel tussen de affiniteiten tussen surrealisme en fascisme enerzijds, en het huidige post-Imperiale klimaat en de populistische nationalismen. * De manier waarop de hoogst ooit gemeten temperaturen in het nieuws worden voorgesteld, refereert zo opzichtig aan sportrecords dat het publiek als vanzelf gemakkelijker euforisch dan verontrust daarop reageert – want ja, het is uiteraard niet iets om euforisch over te doen, dat er nu in ons land temperaturen van boven de veertig graden kunnen worden opgetekend. * Hahaha, Almodovar die in Hable con Ella het grappen niet kan laten: de relatie tussen een perverse verpleger en een comapatiënte kan intenser zijn dan een huwelijk. En de nieuwsgierige conciërge die wil weten voor welk misdrijf haar gevangengenomen huurder dan wel onschuldig zou zijn. Ik had de film nog niet gezien. Het is voor mij een van de betere Almodovars, ook al speelde Penelope dan niet mee. * De bloedhete dag wordt afgerond met de verre weerlichten en de opzettende wind van een warmte-onweer. *