181202
Ik lees in Mulisch' De zaak 40/61 deze zin
(over Adolf Eichmann): ‘En dan nog een beeld, dat voorgoed in het duister zal
blijven, omdat het duisternis is.’ (21) en bemerk dat er, althans in de
Nederlandse taal, een opvallende klankgelijkenis is tussen duister en Duitser.
* (…) * Vandaag is er in Brussel een grote klimaatbetoging. Ik ging eerst gaan,
maar haak af. Het wandelen gaat me door een kuitspierblessure niet goed af,
maar ik heb natuurlijk vooral een weerzin om in een massa te stappen. Het
zinloze ervan. En vooral: het eenzame ervan. * Van eenzaamheid gesproken:
gisteren zag ik het filmpje over eenzaamheid waaraan ik
heb meegewerkt. Ik ben een van de vijftien getuigenissen. Ze hebben alleen maar
dat ene zinnetje behouden dat ik over mijn ongeluk heb uitgesproken. Dat ik mij
gelukkig prees dat ik – ‘blijkbaar’ – een netwerk heb dat mij toen goed heeft
opgevangen. * Mulisch citeert Eichmann (voor zijn arrestatie in 1960 in
Argentinië): ‘In de volgende jaren [na zijn reis naar Palestina in 1937] heb ik
vaak tegen joden met wie ik te maken had gezegd, dat ik, als ik een jood was
geweest, een fanatieke zionist zou zijn geweest.’ (24) Zionisme en nazisme,
niet één strijd weliswaar, maar dan toch vormverwantschap. * 65.000 deelnemers
aan de klimaatbetoging in Brussel vandaag, een feit dat – aldus DS Online –
de regering ‘niet meer kan regeren (sic)’. * (…) *