22 februari 2008
Vijftig jaar geleden, toen er nog winters waren, verongelukte, bij de derde startpoging, in een Münchener sneeuwstorm het vliegtuig met het eerste elftal van Manchester United. De hoop van een snel verpauperende en een paar jaar eerder (misschien door Beierse piloten) zwaar gebombardeerde industriestad was in één klap weggevaagd – en meteen was het maatschappelijk belang van sporthelden in de naoorlogse westerse wereld op de kaart gebracht.
The Busby Babes, de naam zwengelt op mijn inwendige jukebox meteen ‘Dig it’ aan, een van de songs op de – fenomenale – laatste Beatlesplaat, Let it be, waar de nasale stem van Lennon (het maatschappelijk belang van popsterren, al evenzeer in vreedzame richting adrenaline-sturend!), bij wijze van – toen nog wellicht gewaagde – oefening in tegencultuur enkele beroemdheden kapittelt:
Like a rolling stone
Like a rolling stone
Like the FBI and the CIA
And the BBC – BB King
And Doris Day
Matt Busby
Dig it, dig it, dig it
Dig it, dig it, dig it,
dig it, dig it, dig it,
dig it, dig it
[That was 'Can You Dig It' by Georgie Wood. And now we'd like to do 'Hark The Angels Come'.]
Matt Busby was de manager van het team. Hij overleefde de klap, ternauwernood maar toch. In tegenstelling tot 22 anderen, onder wie negen aankomende sterren van de topploeg in wording. Een mythe was ontstaan.
Bobby Charlton, die nog uitgroeide tot een grote voetbalvedette, en die nu al een tijdje sir is, overleefde ook maar verloor er zijn haar bij. Je zou van minder.
En kijk, nu speelt Manchester United, uitgerekend tegen stadsrivaal City, als eerbetoon in de historische uitrusting: rode truitjes in sobere snit, V-halsuitsnijdinkje met witte bies en – alstublieft! – reclameloos. En de 50.000 fans, vriend en vijand, respecteren de één-minuut-stilte voor de aftrap.
Voor de statistiek: City wint de memorialmatch met 1-2. Merciless.
Op het tv-nieuws (Canvas) worden van die minuut stilte welgeteld drie seconden getoond. Dat is jammer want zelden heb ik in verband met sport zoiets indrukwekkends gezien – het ware evident geweest de volle minuut te laten zien. Wat een morele kracht ging daarvan uit, zeg! Vijftigduizend kelen die zestig seconden lang dichtgesnoerd bleven, dat is, in één mensenleven samengebald, meer dan één maand stilte: een zeer gedisciplineerde collectieve uiting van rouw en respect. En dat in een voetbalstadion. Niet één City-fan die het in zijn hoofd haalde dát te doorbreken. Het was bijna beangstigend – en het leverde in elk geval zeer overtuigende televisiebeelden op.
De inwendige jukebox, overigens, begint te spelen zonder muntinworp; hij reageert op onvoorzienbare impulsen.
