dinsdag 20 oktober 2015

vierenvijftig 9



© Castier Adélaïde


13 oktober 2015

dinsdag

Opnieuw ontwaakt uit een droom waarin mijn jongste zoon een rol speelt – dat gebeurde tot voor een paar maanden nooit en nu zeer regelmatig. Ik herinner ze me echter nooit, die dromen. Er moet van alles in gebeuren, er moeten klussen geklaard, terwijl anderen in de buurt zijn en niets doen… En er is weinig tijd. ¶ Er is de trots van wie zich in zijn persoon of eerbaarheid gekrenkt of miskend voelt, en er is de trots van diegene die zich beroemt op het vermogen om zich bóven een krenking of miskenning van zijn persoon of eerbaarheid uit te tillen. ¶ Meer dan driehonderd verjaardagswensen op Facebook. Vele ervan zijn obligaat, ik weet het wel, maar het doet toch plezier. Tussen de wensen hier en daar iets dat mij aangrijpt, een x’je van iemand van wie je het niet had verwacht, een aanmoediging, een schouderklop. ¶ Ze waren allemaal omgewaaid want hij had ze te licht gemaakt en niet op de wind gerekend. Zeshonderd kruisen. Zeshonderd kruisen uit piepschuim. Soms kan één man wél het verschil maken of zich doen opmerken. In de Zuid-Bretonse stad Sainte-Anne-d’Auray vond een landbouwer het nodig om aandacht te vragen voor de naar schatting zeshonderd Franse vakgenoten die het voorbije jaar onder druk van de lamentabele economische omstandigheden waarin ze de kop boven water moeten proberen te houden een eind aan hun leven hadden gemaakt. Dat zijn zeshonderd kruisen die hij op het ruime plein voor de kathedraal had geplaatst, waren omgewaaid, verhoogde in zekere zin nog hun expressiviteit. Het was een indrukwekkend signaal – misschien was het wel geïnspireerd op een gelijkaardige actie, een tijd geleden in onze Westhoek, toen David Van Reybrouck, ook met kruisen, aandacht vroeg voor het feit dat die sombere kleistreek een van de hoogste suïcideratio’s van heel Europa heeft. De ‘initiatiefnemer’ sprak in de microfoon die hem werd voorgehouden: ‘Er is nooit aandacht voor omdat ze niet allemaal op dezelfde dag zelfmoord plegen. Zoals een vliegtuigcrash altijd het nieuws haalt terwijl er diezelfde dag een veelvoud van het aantal mensen dat daarbij is omgekomen sterft in het verkeer. Nu eens één, dan drie dagen niets, dan twee op een dag: die zichzelf dodende boeren halen de pers niet. Maar als je ze allemaal zou samentellen...’ Een vrouw werd ook om haar mening gevraagd. Zij had het over de velen die mislukten in hun poging en zwaar verminkt verder moeten. ¶ Het item van de Bretonse boer zat enkel in het middagjournaal. Toen ik ‘s avonds, om 19 uur, opnieuw keek, was het door andere actualiteit verdrongen. Soms is het interessant om naar beide journaals te kijken. Zeker op nieuwsarme dagen zie je vaak twee keer nagenoeg hetzelfde, maar soms zijn de verschillen instructief. Zo ook gisteren. Er was gesleuteld aan de reportage over die studente die, bij wijze van sociaalpsychologisch en politiek experiment, gedurende tien dagen met een hoofddoek had rondgelopen en had moeten vaststellen hoe de mensen in haar omgeving, die zij in de waan had gelaten dat zij zich tot de islam had bekeerd, weinig begripvol reageerden, ja sommigen dachten zelfs dat zij binnenkort naar Syrië zou vertrekken om daar aan de zijde van IS de beschaving te gaan bekampen en vernietigen. ‘Terwijl iedereen mij toch kent als heel vreedzaam, ja, ik ben zelfs vegetariër.’ Het meisje engageerde een vriendin om de reacties van passanten op straat vast te leggen. En zo konden wij in het middagjournaal zien hoe de bestuurder van een dikke zwarte Mercedes het V-teken naar het meisje maakte. De regisseur had het onscherpe iPhone-beeld uitvergroot, zodat het bekende en vele betekenissen hebbende gebaar duidelijk zichtbaar werd. Vele betekenissen, maar uit de situatie en de intensiteit van de manier waarop die hand werd opgestoken, kon toch worden opgemaakt dat de bestuurder van die Mercedes niet van oordeel was dat de uitdossing van het Vlaamse meisje een overwinning betekende op vastgeroeste religieuze opvattingen of iets dergelijks. Neen, de kijker kon dit beeld alleen maar linken met de usurpatie door de N-VA van dit teken tijdens haar verkiezingscampagne van vorig jaar. De selectie van uitgerekend dit beeld – wellicht als slechts één van meerdere voorbeelden van afwijzing van de keuze van het meisje om met een hoofddoek rond te lopen – is uiteraard politiek geladen en wellicht zelfs tendentieus. Bovendien wordt de privacy van die meneer in de Mercedes geschonden. Maar het blijft evenzeer interessant om vast te stellen dat uit het avondjournaal deze ene sequentie was weggeknipt. Hoe is dit gegaan? Wie heeft hierop aangestuurd? Wat waren daarbij de argumenten? Wie heeft de uiteindelijke beslissing genomen? ¶ Totaal vervreemd, zo voel ik mij bij de zogenaamde festiviteiten die in het Koning Boudewijnstadion worden aangericht na de overwinning van de Belgische nationale ploeg. Vals zingende voetballers die zich als volksmenners menen te moeten ontpoppen, een dj-set door kerels die zo uit een gore nachtclub lijken te zijn gestapt, en het inspiratieloze ‘Waar is da feesje, hier is da feesje’. Vuurwerk.