17 april 2016
zondag
Is er dan al eens een filosoof voor meer dan twee minuten op
tv ('Alleen Elvis...', met Alicja
Gescinska), dan heeft ze na drie kwartier nog altijd niets verteld. Behalve in
haar allereerste zin, nog in de voorstelling. Op de vraag wat de zin is van het
leven, zei ze daar: 'Er zijn voor de anderen'. Dat vond ik een zinvol antwoord.
Maar daarna: niets meer. Nog drie kwartier te gaan. Als het beter wordt, zal ik
het weten te zeggen.
*
Tweede en gelukkig laatste drie kwartier zit erop. Een
schimmig uitgewerkte these over de Oblomoviaanse onvrijheid, en enkele
bemerkingen over het feit dat we te vlug klaar zijn met ons oordeel over paus
J-P I. En dat was het dan, min of meer. Vernemen we dan nog in laatste
instantie dat ze doceert op de perceptie van de islam in het Westen, maar om
daar enige gedachten aan te wijden, daar was blijkbaar geen tijd voor. En voor
de politieke situatie in Polen al evenmin. Of zou het dan toch misschien aan
het intellectuele gewicht van de interviewer liggen? Hij presteerde het om geen
enkele vraag te stellen over waar ze op werkt, wat ze denkt, wat haar thema's
zijn. Ze probeerde nog wel met Oblomov en Wojtyła, maar hij ging er niet op in.
De uitsmijter, dat ze voor Canvas mag komen werken, tja, dat viel dan nog als
een baksteen, moet ik zeggen. Alicja had een jetlag van hier tot in Tokio, zo
was in het begin van het programma bekendgemaakt, en morgen moet ze al terug
naar New York. Vlieg ze, Alicja!
*
Dit programma, dat vorig seizoen zo goed was, gaat nu al
twee keer behoorlijk de mist in. Ja, vorige week met Tom Lanoye had ik ook de
indruk dat het format te nadrukkelijk de loop van het gesprek beïnvloedt. Het
is geen format, het is een carcan, of hoe zeg je dat, een curas? een karkas?
een dwangbuis? Thomas Vanderveken, hoe sympathiek en wellevend en voorkomend je
ook moge zijn: laat dat touchscreen toch voor wat het is en laat de gast zijn
of haar ding doen. Maar neen, sturen en regelen en de boel zogezegd in goede
banen leiden. Maar dat leidt tot niets, of toch tot niet eens de helft van wat
het had kunnen zijn. Laat het los! Stel je gedienstiger op! En besteed minder,
of misschien zelfs helemaal geen, aandacht aan de persoonlijke geschiedenis van
je gast. Laat hem of haar vertellen over wat hij/zij te betekenen heeft. Zo
maakt het feit dat de ouders van mevrouw Gescinska zich met nederig werk
moesten inlaten, en dat zij zich dus heeft opgewerkt, haar echt niet
interessanter. Hetzelfde deed zich al voor met Lanoye vorige week. Laat hem
spreken over de items en issues die nu hot zijn, dat verhaal van zijn moeder en
de beenhouwerij en zijn homohuwelijk, dat lezen we dan wel in de Story.
*
Van items gesproken, er was toch ook nog een grappig moment,
gisteren. Vanderveken zei dat een van de fragmenten die niet aan bod waren
gekomen over de radicaliserende moslimjongeren ging. ‘Jammer,’ zei Vanderveken,
‘dat is een hot item.’ ‘Neen,’ repliceerde de filosofe, ‘God heeft er niets mee
te maken.’ Ze had haar gastheer verkeerd begrepen en bezegelde aldus, onbedoeld
uiteraard, de mislukking waarop dit programma was uitgedraaid. ¶
