Solo 9
Onder de
televisie, die in de zithoek een prominente plaats innam tegenover de
relaxstoel waarin Céline haar talloze eenzame uren doorbracht en steeds vaker
wegdommelde en waarschijnlijk ook regelmatig midden in de nacht wakker schrok,
versuft en gedesoriënteerd, stond de rij videobanden die zij een decennium of
twee geleden was beginnen te verzamelen. Toen was zij nog genoeg bij de pinken
om een onderscheid te maken tussen wat ze wilde zien, plande te zullen zien, al
gezien had en niet meer wilde het bekijken waard achtte. De nu al geruime tijd
stof verzamelende magneetbanden hadden ruim hun dienst bewezen. Stevens moeder
had een vernuftig systeem ontworpen om ze maximaal te laten renderen. Ze had
een notaboekje gekocht, zo een dat wordt gebruikt om adressen en
telefoonnummers te noteren van bekenden of anderszins belangrijke mensen, van
mensen in elk geval van wie de coördinaten om een of andere, vaak ook louter
pragmatische, reden het noteren waard zijn – en dat kan dan maar beter op een
overzichtelijke manier gebeuren. In zo’n notaboekje, dat is algemeen bekend,
speelt het alfabet als ordeningsprincipe een belangrijke rol: middels
uitsparingen in de rechterrand van de rechterbladzijden en de daar gedrukte
opeenvolgende letters waar je als het ware de vinger op kunt leggen, vindt de
gebruiker meteen de plaats in het schrift waar hij de items heeft genoteerd die
met die letter in verband kunnen worden gebracht en doorgaans kan dat ook omdat
hun naam of titel die letter als initiaal heeft. Nu had Stevens moeder, die,
zoals zoveel eenzame oude mensen, televisieverslaafd was en daarbij niet zo
heel erg veel onderscheid maakte tussen rommel en regelrechte rotzooi, geen
tijd om alles wat ze wilde bekijken meteen te bekijken – zeker ook omdat haar
geliefkoosde programma’s vaak op dezelfde uren werd uitgezonden door
concurrerende zenders die elkaar de loef wilden afsteken. Zij beleefde haar
hoogtijdagen als tv-consument in de tijd van de videorecorder en God ja, die
innovatie was voor haar een zegen gebleken! Dank u, Panasonic! Hoezeer zij ook voorbestemd
was om later te verdwalen in de wereld van digitale gadgets en
gebruiksonvriendelijke apparaten, een videorecorder programmeren kon zij als de
beste. Zij schafte zich zesentwintig videocassettes aan, voor elke letter van
het alfabet één, en daarop nam zij dan de programma’s op die zij niet meteen
kon bekijken: Familie, Thuis, een Frans psychologisch drama of een
documentaire over de Weense wals of een kunstschaatskampioenschap, en zij
schreef in het gealfabetiseerde notaboek op de bladzijde waarvan de letter
correspondeerde met de gebruikte videoband de titel van het programma bij.
Zolang zij die laatste aflevering van Tatort of Zondag Josdag niet
bekeken had, bleef de band die zij daarvoor had gebruikt van hergebruik
uitgesloten. Als zij zin had om buiten de piekuren naar tv te kijken – wat zelden
niet voorviel – dan had zij maar in het notaboek te kijken om een programma uit
te kiezen. En als zij het dan bekeken had, schrapte zij de titel – waardoor meteen
de desbetreffende band opnieuw beschikbaar werd. Steven vond het systeem
ronduit ingenieus en introduceerde het dan ook in zijn eigen gezin. Later, toen
alles voorbij was, zou hij tot de conclusie komen dat het videocassetteboekje
van zijn moeder een van de belangrijkste invloeden kon worden genoemd die zij
op hem na zijn achttiende had uitgeoefend.
