Longtemps, je me suis
couché de bonne heure.26
'Het is tijd om naar boven te gaan.' Dat was geen informatief maar
performatief taalgebruik. Deze mededeling betreffende de tijd was een bevel.
Mijn ouders zeiden niet dat het 'bedtijd' was, of dat ik moest gaan slapen. Zij zeiden dat het tijd was om 'naar boven te
gaan'. Dat was, toen ik nog heel klein was, om half acht. Later werd het vaste
slapensuur half negen.
Meestal werd het bevel zonder morren ingewilligd. Het kwam niet in
mij op om daar lastig over te doen – gezag en autoriteit waren diep in de jaren
zestig nog niet ter discussie gestelde fundamenten van de gezinspedagogie en
wij deden wat van ons gevraagd werd; het zou nog wel een paar jaar duren
vooraleer de ideeën van contestatie, emancipatie en deconstructie, van onder de
Parijse straatkeien opgedolven in de periode die voorafging aan mijn opstandige
jaren, de Populierendreef nummer negenentwintig bereikten.
Geen
wonder was dat, want de jaren zestig en de hele cultuur die eraan vasthing,
werden zorgvuldig buiten de deur gehouden achter een muur van vooroordelen.
Mijn ouders waren, als ontwortelden, gericht op geïdealiseerde en stabiele verledens.
Als ze al cultuuruitingen binnenlieten, waren die zeer consequent oubollig en
zeker niet modern. Bovendien richtten zij zich op de francofone wereld: muziek,
film, literatuur, entertainment, zowat alles kwam vanuit Frankrijk tot bij ons.
Aan het Engels en het Angelsaksische kleefde vreemdheid, en voor zover die
vreemdheid al niet reden genoeg was om het te weren, werd de hele popcultuur
die in die tijd zoveel jongeren beïnvloedde, belachelijk gemaakt en beladen met
schuld. Beatlehaar, ketelmuziek... Dat soort epitheta werd eraan opgehangen.
Maar goed, wanneer het bevel werd uitgesproken, onderbrak ik mijn
activiteiten, ging mijn avondkruisje – tseentje
bewaarje – in ontvangst nemen of nam, toen ik al wat ouder was en pas om
half negen gevraagd werd om ‘naar boven’ te gaan, met een eenvoudig 'slaapwel'
voor die dag afscheid van mijn beide ouders.
26 Marcel Proust, eerste zin
van de Recherche.
lees vanaf hier deel 1
lees
hier
vanaf het begin van deel 2
