zaterdag 8 juni 2019

graag Praag 13


190512

dag 8. Straubing (D) – Kdyně (CZ) – 92 km (b)

In zijn boek over Praag, oorspronkelijke titel Prague Pictures, vertelt John Banville over een terugkeer in 1985 uit het toen nog door de communisten bezette en in een apathische halfslaap verkerende Tsjecho-Slowakije. Wanneer hij de grens met Oostenrijk heeft overgestoken, was ‘het eerste’ wat hij zag ‘een reclamebord met een halfblote vrouw als publiciteit voor een of ander decadent westers luxeproduct – Mercedes of kleding van Dior.’ Banville bekent dat er ‘iets’ in hem ‘instinctief en onweerstaanbaar zwolg van genot’, maar dat hij zich tegelijkertijd schaamde. Ik maak de reis in omgekeerde richting en kijk, de tijd is intussen ook een andere richting uitgegaan want het eerste wat ik in Tsjechië zie is een reusachtig publiciteitspaneel waarop reclame wordt gemaakt voor een nabijgelegen seksclub. Wat verderop staan in een afgesloten weitje enkele lama’s treurig voor zich uit te staren.




Ook Kdyně ligt net als Cham dicht bij de grens, maar dan aan de andere kant ervan. Dit plaatsje straalt – het is nu laat in de namiddag – eenzelfde troosteloosheid uit. Een ontmantelde spoorlijn en een hoge wit-rood gestreepte fabrieksschoorsteen brengen al ver vóór het dorp alles in gereedheid voor die verpletterende eerste indruk. Aan het langwerpige marktplein vind ik niet één of twee maar drie bankautomaten om Tjechische kronen af te halen alsook een gesloten hotel. Van de opschriften begrijp ik zo goed als niets, en ook van de uitleg die de drie schooiers aan wie ik vraag of zij weet hebben van een overnachtingsmogelijkheid in dit gat – ik formuleer het wel iets vriendelijker dan dat! – mij geven, snap ik geen snars. In een door Cambodjanen of in elk geval Ver-Oosters uitziende mensen uitgebate kruidenierszaak, die zich kennelijk niet zoals aan de rest van dit ingeslapen gat aan de zondagsrust houdt, betaal ik met een verse flap van 1000 Kč de 38 Kč die de literfles spuitwater, het blikje cola, de drie wortelen en het stuk chocolade hier samen kosten. 1 euro is ongeveer 25 Kč waard. Op het plein staan twee standbeelden van mij onbekende heerschappen, en ook een tijdelijk podium waarop, zo blijkt uit een spandoek, nog maar net de Tsjechisch-Amerikaanse vriendschap ‘1939-2019’ werd gevierd.


Ik beland op een kamer boven een pizzeria. Het vastgoedensemble telt drie heel propere, zo te zien nieuwe kamers, en wordt uitgebaat door een pronte blondine die, nadat ik haar telefonisch heb weten te bereiken, in een knalwitte Audi uit het betere gamma komt aangereden. Zij vraagt voor de kamer inclusief ontbijt ongeveer de helft van het bedrag dat ik gisteren in Straubing heb opgehoest. Ik kijk op de Tsjechische openbare televisie, gefascineerd door die totaal vreemde taalklanken, naar gedubde documentaires over de bouw van de Egyptische piramides en over zebra’s in Zimbabwe, naar het nieuws en het plaatselijke Sportweekend, en uiteindelijk naar de oersaaie proloog van The Fellowship of the Rings, waarin onder meer te zien is hoe vele duizenden manschappen tellende legers elkaar in de pan hakken.