zaterdag 27 mei 2017

afscheid van mijn digitaal bestaan 26



20 oktober 2004

mijn eigen namen (5)

ABBA

Wanneer was het, 1974?, toen die cascade van klanken over ons heen klaterde, toen dat frisse, onbezoedelde, Scandinavische-gletsjergeluid plots vrijkwam, toen dat uptempo in nauwelijks drie minuutjes 34 eeuwen muffe Eurosongfestival-traditie wegvaagde…

Waterloo, een waterval…

Die onbezorgde, enthousiaste, onweerstaanbare klanken met de allure van wat later ‘we-gaan-ervoor’ is gaan heten, zijn me altijd bijgebleven. Dat ene lied bevatte – zo besef ik nu – de kwintessens van de onbekommerde soundtrack van mijn jonge jaren. Commerciële rommel was het, laten we wel wezen. En wat waren we blij toen amper twee jaar later de punk, die in zwart gescheurd leer en rinkelende kettingen gehulde knokploeg, dat hele schijnheilige geldgewin uit het Noorden definitief uit de klatergouden tempel van onze culturele voorkeuren ranselde…

En dan begon het grote transformeren. Abba was eerst onweerstaanbaar, dan cultureel niet-correct, dan een beetje vergeten; vervolgens werd de groep, na te zijn opgeraapt door in spiegelpaleizen van spiegelende ironieën en dubbelspiegelende ironieën vertoevende dragqueens, op de postmoderne piëdestal van de camp-adoratie geplaatst, en nu mag je gewoon weer zeggen dat je Abba echt wel goed vindt… Kijk, hier heb ik een cd’tje met hun Greatest Hits: tof, hé? Ach, geef het maar toe, als je ze nog eens op de radio hoort met ‘Fernando’ (een warme zomeravond op straat, medio jaren zeventig, een van de pittige buurmeisjes waar je zo’n beetje verliefd op was had al zo’n prehistorische Philips-cassettespeler) of ‘Chiquitita’ of ‘The Winner Takes It All’, dan zet je ‘m luider, en niet stiller, zoals je zou doen met de Sex Pistols – áls die al eens op de radiozender zouden komen waar jij intussen naar luistert.

Abba is jong gebleven, en jij bent oud geworden… Dát is wat je gemeen hebt met Johnny Rotten, en waarin je verschilt met Björn en Agneta en hoe heten die twee anderen ook alweer die waarschijnlijk ook wel op de een of andere manier dankzij Zweedse gezondheidspilletjes en saunasessies over de eeuwige jeugd beschikken…

Abba is, spijts die hele dertigjarige geschiedenis van wisselvallige percepties, als een onaantastbare rots blijven stáán in een zee van immer veranderende smaakjes, modes en voorkeuren. Hun muziek is even standvastig als kitsch maar standvastig kan zijn.