een baarmoeder in de
frituur
Gisterenavond op tv: een documentaire met spectaculaire
beelden van wat zich allemaal in de baarmoeder afspeelt voor en na de
‘conceptie’. Het leek wel ruimtevaart: bij het binnendringen van de eicel werpt
de winnaar-zaadcel zijn staart af, zoals een raket zijn zoveelste trap – ik
moest meermaals denken aan de visionaire kracht van Kubricks 2001: A Space Odyssey. De documentaire
bracht beelden van een helderheid en overtuigingskracht die ik nog nooit eerder
had gezien. Wondermooi en tegelijk zéér bevreemdend. Ik zou op dit ogenblik
niet graag zwanger zijn, zei ik nog tegen mijn vrouw. Wat kan er allemaal niet
mislopen! Eigenlijk werd hier niets minder dan het mysterie van het leven in
beeld gebracht: hoe die cellen zo precies wéten wat ze moeten doen, hoe ze
elkaar vinden in het vormen van grotere gehelen… Wat voor een
gegevensuitwisseling en coördinatie zit daar achter?
Een kwarteeuw geleden zag ik ook zoiets. Toen was de
cameratechnologie nog verre van zo vergevorderd als nu, maar de geboden beelden
waren daarom niet minder spectaculair. Eigenlijk waren ze veel spectaculairder:
een minuscule camera werd op een sonde ‘ingebracht’ en filmde daar wat geen
mens ooit had aanschouwd.
Ik zat toen niet thuis, zoals gisterenavond, maar kreeg de
binnenbaarmoederlijke beelden op een wel erg onverwachte plaats te zien.
Ik was die avond naar het Gemeenteplein van Assebroek
gefietst, om er aan het kraam onder de linde een portie frieten op te halen.
Een puntzak, mét mayonaise: u kent dat wel, nietwaar? Tijdens het wachten viel
er opeens een soort van gewijde, niet bij de plek passende stilte. Op het
scherm van het kleine televisietoestelletje in de hoek van het kraam, ook
zichtbaar voor de op de stoep aanschuivende klanten, drong juist, in onzeker
zwart-wit, een zaadcel een eicel binnen. Een soort van gêne verspreidde zich in
en voor het kraam: dit leek niet voor mensenogen bestemd. Toch niet voor ogen
van mensen die frieten bakten c.q. kochten en op het punt stonden te
verorberen. Maar er was toch ook een vorm van collectief ontzag, een
onmiskenbare vreugde om wat daar werd getoond. Ei zo na werden de frieten
vergeten: het vet begon al danig te pruttelen.
‘Het is toch ongelooflijk mooi,’ bracht de frituurvrouw nog
uit terwijl ze de versgebakken frieten in een puntzak schepte. Ik kon dat
alleen maar beamen.
