zaterdag 18 februari 2023

Paloma Aguilera Valdebenito, Out of Love

notitie 360


TOXISCH


Heel veel heeft de debuutfilm van Paloma Aguilera Valdebenito, Out of Love, niet om het lijf. Het verhaal is flinterdun. Meisje valt voor indringende blik van jongen in de koffiebar. Telefoonnummers worden uitgewisseld. Volgende scène: meisje en jongen naakt in bed. Het begin van een relatie. Die passioneel, stormachtig, intens, brutaal, gewelddadig verloopt. Verzoening en opnieuw ruzie – meestal om een bagatel. Verschillende smaken, verschillende verledens. Nog eens een vechtpartij – die alweer naadloos in seks overgaat. Wat je noemt een toxische relatie.

Soms duren de verschillende onderdelen van dit patroon wat te lang. Soms zijn de close-ups te close. Valdebenito zoekt de limiet op. Nu eens treft ze een juiste toon en ga je mee op in een aanval, in een omhelzing. Dan weer gaat ze tot op het randje. En soms erover. Bij de zoveelste ruzie denk je, nu hebben we het wel gehad. Idem bij de zoveelste verzoening. Hoelang gaat de kruik te water. (De kruik, een belangrijk element in dit verhaal.)

Twee hoofdacteurs. Een beauty en een beast. Danil Vorobyev speelt de Russische kok Nikolai. Er is iets met zijn vader. Erfelijk alcoholisme. Hij probeert dat verleden te overleven. Met zijn ijskoude blauwe blik en al zijn geweld komt hij niet sympathiek over. Je begrijpt niet hoe je je aan zo’n man zou kunnen uitleveren. Toch is dat wat de Griekse verpleegster Varya doet. Varya wordt gespeeld door Naomi Velissariou. Ik lees dat zij in 2022 een belangrijke theaterprijs kreeg in Nederland. Zij speelt, vind ik, wél sterk. Misschien ben ik vooringenomen omdat ik haar een mooie vrouw vind. Maar toch. In haar personage kan ik mij verplaatsen. Niet in dat van Nikolai. Die blijft me te kil, te gewelddadig, te macho. Zijn tedere kant, die er dan toch moet zijn want anders kun je je aan zo iemand toch niet hechten, blijft onderbelicht.

Valdebenito toont de wanhoop die een mens kan overvallen wanneer een zo verlangde relatie geconsolideerd is. Tafel en bed worden gedeeld. Alle kleine gewoonten van het leven dienen op elkaar te worden afgestemd – maar dat blijkt onmogelijk. Kleine irritaties en sporen van de vorige levens die beide partners hebben geleid gooien roet in het eten. Ze hébben elkaar – en wat nu? Als er niet zoiets als een symbiose tot stand komt, blijkt het partnerschap toch vooral het verbond van twee eenzame zielen. Dit effect wordt versterkt door de focus van de film: behalve het koppel en de interieurs waren ze zich tot elkaar proberen te verhouden, krijgen we zo goed als niets of niemand te zien. Valdebenito zit met haar camera haar protagonisten op de huid.

Een van de mooiste scènes heeft Valdebenito dan toch nog te danken aan een nevenpersonage. De welgevormde en gaafhuidige Varya verzorgt de stokoude handen van haar patiënte: het skelet laat zich al raden, de aderen zijn als holle kabels over de besproete huid gespannen. Ja, we moeten allemaal dood – zoals ergens in de film uitdrukkelijk wordt gezegd. Een andere keer heeft Varya diezelfde patiënte naar het park gerold. Het is herfst. De oude vrouw geniet zichtbaar en zingt een liedje van vroeger, over dat het tijd is om op te staan want de zon staat al hoog en er trippelt een duif over het dak. Koosje Bulens, geboren in 1920, zag haar toneelcarrière door de oorlog gedwarsboomd. Van toneel, laat staan film, kwam niets meer in huis. Dankzij Valdebenito debuteert ze op 96-jarige leeftijd als filmactrice in Out of Love. In de aftiteling staat er een kruisje achter haar naam.



Paloma Aguilera Valdebenito, Out of Love (2016)