Tja. Als we heel ons verleden moeten herschrijven in functie van de vandaag heersende normen, courage! Alsof iemand die nu zo'n ongekuiste versie ziet niet zelf kan bedenken dat ondertussen het taalgebruik wel enigszins gewijzigd is en dat de gebruiker van bijvoorbeeld het woord ‘neger’ – in tempore non suspecto – daarom niet noodzakelijk een crimineel is. Hoe vaak ik al niet in boeken van respectabele schrijvers dat woord heb zien staan. En ik mag hopen dat het er blijft staan, dat die boeken niet herschreven moeten worden in functie van de veranderende zeden. (Zoals ik hoop dat ik mezelf niet ‘wit’ moet noemen in plaats van ‘blank’. Alsof ik een racist zou zijn indien ik mezelf ‘blank’ noem.)
Voor een goed begrip: Zwarte Piet mag, of moet zelfs, verdwijnen. Maar je moet niet alle Nero’s, voor zover die nog gelezen worden, opnieuw inkleuren omdat Petoetje ‘van kleur’ is.
Natuurlijk verandert de taal, en natuurlijk zullen in de toekomst alle discriminatoire woorden verdwijnen. (Er zullen er misschien andere in de plaats komen, taal blijft een mensenzaak.) Ik mag dan wel al wat ouder zijn, maar ik gebruik het n-woord ook niet meer ‘zonder schroom’. Maar ik weet wel dat ik het wel bezigde toen ik een kind was en dat ik me daarbij totaal van geen kwaad bewust was. Wie weet ben ik nog buigzaam genoeg om me te plooien naar de nieuwe consensus om mezelf geen ‘blanke’ meer te noemen. Maar nu doe ik dat voorlopig niet omdat ik die taalverandering geforceerd vind en ik mij in mijn taal niet graag laat dwingen. Niet door modes, niet door propaganda of publiciteit, niet door moralistische scherpslijperij.
Het enige wat ik zeg is dat we nu niet raprap alle taaluitingen uit het verleden moeten herschrijven en dingen die we nu niet meer aanvaarden wegcensureren. Ze zijn wat ze zijn, tot stand gekomen in een inmiddels veranderde context. En we kunnen ervan leren. Met de nodige duiding kunnen ze begrepen worden. Om die reden vind ik het geen goed idee om nu al die standbeelden weg te doen. Neen, laat ze staan. Maar duid ze. Onder andere om ons te doen beseffen dat een groot deel van onze welvaart op uitbuiting is gebaseerd.
Tenzij, en daar volg ik S. in, de beelden nog kwetsend zijn voor nu nog levende personen. Dus Ambiorix, ça va. Maar Leopold II, liever niet.
