17 augustus 2013
Bij ‘la soupe au pistou’, opnieuw een gezamenlijke
campingactiviteit (pistou is een
gevijzeld mengsel van look en basilicum, en de soep zelf is gemaakt van verse
groenten en bonen), kom ik naast een man te zitten die X heet. De afbeelding en
het opschrift op zijn T-shirt gooien de brug over onze vreemdheid: Wagners Walküre. Operaliefhebbers, en zeker
liefhebbers van Wagner, zullen wel een culturele babbel kunnen slaan, denk ik,
die niet van opera houd – en ik vergis mij niet. We hebben het over muziek
beluisteren, de teloorgang van de hoge cultuur, overheidscommunicatie, de collaboratie
tijdens de Tweede Wereldoorlog. X werkt aan een lezing en een tentoonstelling
over dit heikele thema, het is de bedoeling om ermee langs Nederlandse én
Duitse scholen te gaan. Ik raad hem de lectuur aan van Erich Kästners Nota bene, een oorlogsdagboek van een
Duitser, waarin het vaak gaat over hoe de Duitsers tegen de nakende nederlaag
aankeken.