AVOND
Om half zes ‘s
ochtends probeer ik mij nuchter voor te stellen hoe de avond is. Buiten heerst
nog de duisternis. Zij zal terugkomen nadat zij weer enige tijd verdwenen is.
Daar gaan we van uit, de aarde is rond.
De avond brengt, nadat
de hindernissen van de dag overwonnen zijn, de afdaling naar de vlakte.
Vermoeidheid en weerloosheid treden in, weerstanden worden overwonnen. Met de
nacht in zicht wint onmiskenbaar een m’enfoutisme het pleit.
Reeds valt de
sluimer die tegen middernacht, of iets daarna, een deken vormt. De avond brengt
geen creaties. Daartoe ontbreken energie en concentratie; er zijn al te veel
indrukken geweest. ‘s Avonds is receptiviteit aan de orde. De geluiden van de
stilgevallen straat komen binnen. De uren zijn compacter en intenser dan die
van overdag, wanneer ze in agendablokken zijn opgedeeld. Ze verglijden. Als er
geen gasten zijn, meestal dus, brengt een film of een boek soelaas, of, als de
dag te zwaar is geweest, een Zweedse krimi met psychologisch zwaar
getraumatiseerde outcasts die het gevaarlijkst blijken wanneer de al te korte
Scandinavische winterdag overgaat in een uitzichtloze poolnacht. Wanneer, met
andere woorden, de avond al voorbij is nog voor hij valt.
In de loop van de
avond nijpt de nood aan bevrediging, in welke vorm ook die nood en die
bevrediging een uitweg zoeken. Er is verwachting, er zijn omstandigheden, er is
wat er is – zodat er nu eens een zoete roes is en dan weer een bittere
ontnuchtering. Naargelang van de uitkomst van deze spanningsboog, dient het bed
zich aan als een evident verglijden of als gevolg van een abrupt wilsbesluit
dat wringt en onverzoend blijft met de werkelijkheid.
Het
middernachtelijke radionieuws maalt de mantra nog eens af met de al ettelijke
malen gedebiteerde calamiteiten van het voorbije etmaal: ook vandaag werd de
wereld niet gered. En dan volgen nog de krantenkoppen van de volgende dag. Maar
eerst is er het wonder van de afwezigheid en – een hand tast slaapdronken naar
de knop van de leeslamp – het vooruitzicht van hernieuwde luciditeit.
