Philippe Van Leeuw, Insyriated

Philippe Van Leeuw maakt met Insyriated pijnlijk navoelbaar hoe het – ongeveer – moet zijn om onder vijandelijk vuur geblokkeerd te zitten in een appartementsgebouw. Hij slaagt daarin door niet op de dreiging van inslaande granaten of kogels te focussen (hoewel die wel aanwezig blijven door toedoen van de onnadrukkelijke geluidsband), maar wel op de relaties tussen de leden van het gevangen gezin (moeder, twee dochters, zoon, grootvader), aangevuld met een dienstmeid, een buurvrouw die nog maar net een visum op zak heeft zodat ze de volgende dag samen met haar man en baby kan emigreren, en de vrijer van een van de dochters. De man van de buurvrouw wordt bij het verlaten van het appartementsgebouw door een sluipschutter neergeschoten. De buurvrouw, die het niet heeft zien gebeuren, wordt hierover in het ongewisse gelaten door de moeder, die het vernomen heeft van de dienstmeid, die het wél heeft zien gebeuren. In de loop van de dag krijgt de buurvrouw bezoek van een vijandig commando. Zij wordt verkracht.

Van Leeuw weeft, samen met zijn uitstekende acteurs (Hiam Abbass, Diamand Bou Abboud, Juliette Navis, Mohsen Abbas), een patroon van angst en beven, maar ook van solidariteit en vriendschap – en het is precies dat wat zijn film zo geloofwaardig en overtuigend maakt. We zien hoe de immer rokende grootvader een baken van rust vormt. De moeder bestiert de gang van zaken. Zij geeft aanwijzingen, doet de rust bewaren, houdt de boel samen. De dienstmeid is loyaal. De vrijer van de oudste dochter riskeert zijn leven wanneer hij samen met de dochter de neergeschoten man van de buurvrouw binnenhaalt. De jongste dochter barst in tranen uit omdat zij beseft dat zij evengoed het slachtoffer van het commando had kunnen worden. Zij voelt zich daar schuldig om. De nog erg jonge zoon kijkt liefdevol op naar zijn brommende grootvader, die met de kleine jongen zijn ontbijt deelt. Kleine gebaren en herkenbare menselijkheid bieden een houvast in deze chaotische wereld vol dreiging.

De camera volgt de personages van de ene kamer naar de andere, door de gangen en deuren van dit huis clos. We verlaten niet één keer dit krappe toneel – op den duur kennen we er onze weg in, we herkennen de meubels en gordijnen en decoraties die de vertrouwde omgeving vormen van deze zeer gewone mensen. Zij proberen te overleven in omstandigheden die wij niet kennen maar die regisseur Van Leeuw voor ons inzichtelijk en navoelbaar maakt.

Deze uitstekende film kan worden aanbevolen aan al wie denkt dat de dompelaars die hier een voor een wanhopig binnensijpelen verdwaald zijn tijdens een gezondheidswandeling.

Nog tot 5 december te bekijken op VRT NU.