gisteren 82

230323

▲ Hoe een biografe tot het inzicht komt dat geschiedenis weliswaar belangrijk is, maar dat het nu toch vooral om de toekomst hoort te gaan: een aflevering van ‘Zwijgen is geen optie’ met Eva Rovers. Doordat we ook met ons klimaatbewustzijn gevangen zitten in een rendements- en kortetermijndenken, dreigen wij ontmoedigd te geraken. En we moeten beseffen dat we allemaal voorouders zijn, ook al hebben wij, zoals zij, geen kinderen.

▲ Dirk De Wachter mag in De Afspraak reclame komen maken voor het nieuwe boek van Michel Houellebecq. Nu ja, mag. De meeste energie moet hij steken in het niet laten omleggen van het gesprek naar buitenliteraire onderwerpen: de rare trekjes van de persoon M.H., de rare voorkeuren van de persoon M.H., de deelname van M.H. aan een pornofilm. Stoorzender Schols devieert, De Wachter probeert de aandacht bij het boek te houden en weet daar uiteindelijk toch een paar oppervlakkige dingen over te zeggen. Dat M.H. goed schrijft. Dat het een boek is over politiek, liefde en dood. En ja – voor diegenen die dat mogelijk belangrijk vinden –, dat het boek ook over seks gaat. Tot daar het residu van literaire kritiek op de VRT-televisie.

Maar nu, nu hij terugdacht aan die jonge mediterende vrouw, oordeelde hij milder – hij voelde een golf van mededogen in zich opkomen voor haar en voor al zijn medestervelingen die het slachtoffer zijn van die wonderlijke kronkel in de evolutie die hun zelfbewustzijn schenkt, maar niet de noodzakelijke psychologische middelen om te kunnen omgaan met de pijn van het vergankelijke bestaan. En zo hebben we door de jaren, eeuwen en millennia heen onophoudelijk onze ontkenningen van het eindige bestaan geschapen. Zouden wij, zou een van ons, ooit ophouden met de zoektocht naar een hogere macht met wie wij één kunnen worden en eeuwig kunnen blijven leven? Zouden wij ooit onze zoektocht staken naar richtlijnen van hogerhand, naar een teken van iets of iemand groter dan wijzelf, naar rituelen en ceremonieën?

Irvin D. Yalom, De Schopenhauer-kuur (vertaling door Hannah Jansen (2015) van The Schopenhauer Cure (2014)), 14