In mei ‘68 was ik
vijf. Daarmee is ongeveer alles gezegd. Mijn onderwijzers hadden in de jaren
vijftig op de normaalschool gezeten. Op het schoolrapport waren er punten
voorzien voor ‘vlijt’, ‘tucht’ en ‘discipline’ (het verschil tussen die laatste
twee categorieën heb ik nooit begrepen – toen niet en nu nog steeds niet). Het
was altijd de bedoeling dat je een 9 kreeg. 10 was alleen haalbaar in een
onbestaande wereld, 8 betekende dat je iets fout gedaan had. Nog vijf keer
slapen en dan is het zover. Dan wordt die historische maand een maand lang
herdacht. Ik heb nog net de tijd om een vlucht naar de Faroer Eilanden te
boeken.
In mijn lagere school hanteerden de pedagogen die het wekelijkse
schoolrapport hadden ontworpen ándere categorieën: ‘Wellevendheid’, ‘Stiptheid’,
‘Gedrag’. Die categorisering lijkt me toch iets completer dan die waaraan de
jonge Venmans zich te onderwerpen had, al liggen ‘Wellevendheid’ en ‘Gedrag’ misschien
ook niet ver genoeg uit elkaar om een duidelijke en consequente sanctionering
te faciliteren. (Onder ‘Wellevendheid’ ressorteerden – meen ik mij te
herinneren – handelingen die tegenwoordig niet meer zo in voege zijn zoals
groeten en bedanken; met ‘Gedrag’ werd meer het algemene comportement bedoeld,
datgene wat wordt geïmpliceerd wanneer pedagogen, psychologen en het hele gild
dat tegenwoordig aan jongeren de handen vol heeft het heeft over ‘gedragsstoornissen’
of ‘moeilijk gedrag’.) Mocht het te herdoen zijn, wat misschien nog niet zo’n
gek idee zou zijn gezien de eenkennigheid en losbandigheid die tegenwoordig de
jongeren in een houdgreep lijken te houden, ik zou voorstellen: ‘Geduld’, ‘Orde’,
‘Discipline’. Daarmee zou je meteen – twee vliegen in één klap – GOD én de
triniteit introduceren. Overigens (en los van alle ironie hierboven in deze alinea,
maar zelf ook niet van ironie gespeend, natuurlijk): we kunnen meteen een halfjáar
op de vlucht slaan, dan skippen we niet alleen mei ‘18, maar ook het WK voetbal
en de gemeenteraadsverkiezingen, én het oeverloze geëmmer dat aan dat laatste
evenement vooraf zal gaan.