vrijdag 24 november 2017

de herfst van 2017 – 46


19 november 2017

54 – (…)
‘Wat interesseert jou eigenlijk meer, woorden of mensen?’ De vraag wordt gesteld en hij blijft hangen.

55 – Eergisteren verneem ik in het boekenantiquariaat In Den Eenhoorn van Titia en Arthur Van de Velde dat de zaak zal worden stopgezet. Niet dat ze er geen zin meer in hebben, neen, ondanks hun eind in de zeventig willen broer en zus nog wel een tijdje voortdoen. Het is dat de pacht van het pand niet kan worden verlengd. Titia en Arthur moeten eruit, en samen met hen hun duizenden boeken. Het is vooral erg voor die twee, maar ik vind het ook geen pretje: hiermee staat alweer een plek die ik regelmatig aandoe op verdwijnen. Een paar huizen verderop richting Ezelpoort stopt ook Café De Vismijn binnenkort, een van de weinige etablissementen in Brugge die ik nog frequenteer omdat je er, ver van het toerisme, op je gemak kunt praten bij een goedkope en eerlijke pint bier.

Maar goed, ik kom dit keer thuis met alweer een paar boeken waarvan ik mij de aanschaf zeker niet had voorgenomen. Je onbekende vader, het laatste boek van Jan Emiel Daele, is er een van. Daele gaat erin op zoek naar – de titel zegt het – een antwoord op de vraag wie zijn vroeggestorven vader is geweest. En ja, Daele sr. heeft zich tijdens de oorlog de vingers verbrand aan een bepaald gedachtegoed! Dit sluit dan weer wonderwel aan – je kiest je lectuur nóóit toevallig – bij de reeks Kinderen van de collaboratie waarvan ik al de twee eerste afleveringen bekeek. (De eerste bekeek ik een tweede keer, samen met mijn zoon, omdat ik nu eenmaal vind dat hij, hier in Vlaanderen wonende en samen met mij bepaalde politieke ontwikkelingen gadeslaande, van bepaalde dingen toch iets meer móet weten dan hij mogelijk op school heeft opgestoken.)

Van Daele herinnerde ik me zijn nare levenseinde – en om dat weer eens op te frissen kan ik bij Jeroen Brouwers terecht, die het eerste hoofdstuk van zijn literaire zelfmoordboek De laatste deur aan de brutale dood van Jan Emiel Daele wijdt. (Ik bedoel ‘literaire zelfmoordboek’ in dubbele zin: een literair hoogstaande boek over schrijvers die zelfmoord gepleegd hebben.) En ja, wie Brouwers leest, wordt meegesleurd en zo beland ik nog voor het eind van de dag bij Keefman van Jan Arends aangezien ook hij in Brouwers’ boek is opgenomen: Arends stapte uit een enige verdiepingen hoog gelegen raam van een flatgebouw aan het Roelof Hartplein in Amsterdam.