II.3.
Twintig vrouwen wachten de starets op. Onder hen de 33-jarige adellijke weduwe Chochlakova en haar 14-jarige, aan haar benen verlamde dochter Lise. De starets gaat eerst naar de volksvrouwen. Sommige vrouwen gillen hysterisch en zijn in extase. De verteller probeert hiervoor een verklaring te geven: deze hysterie, soms uitgelegd als simulatie, wordt veroorzaakt door een veel te hard leven. Het sterke geloof van de vrouwen verklaart dat zij meteen na het ontvangen van de zegening of van een sacrament zoals de communie tot rust komen. Een van de vrouwen is Natasjoeska. Zij heeft driehonderd werst afgelegd om de starets te zien. Alle vier haar kinderen zijn gestorven en haar man, die zij wil verlaten, drinkt. Prochorovna komt de starets consulteren omdat ze al meer dan een jaar niets meer heeft gehoord van haar zoon, die naar Irkoetsk is getrokken. Een andere vrouw komt opbiechten dat ze twee jaar geleden haar man heeft vermoord omdat hij haar sloeg. En nog een laatste vrouw komt de starets zestig kopeken geven om door te geven aan iemand die nog armer is dan zij.
II.4.
Mevrouw Chochlakova komt de starets bedanken omdat hij, zegt zij, haar dochter heeft genezen. Maar de dochter, Lise, lijkt vooral belangstelling te hebben voor Aljosja, die bloost als zij hem aankijkt. De Chochlakova’s overhandigen Aljosja een brief van Katerina Ivanovna – het heeft iets met Dmitri te maken en ‘alles wat er de laatste tijd is gebeurd’. Aljosja wordt verzocht Katerina op te zoeken. Moeder Chochlakova vraagt zich af wat geluk betekent en bekent de starets dat ze moeite heeft om te geloven in het hiernamaals. Ze wil een bewijs. Maar volgens de starets is dat onmogelijk. Je kunt enkel overtuigd geraken, en wel door ‘actieve liefde’. Moeder Chochlakova zou wel willen – tot en met het uitwassen van zwerende wonden – maar ze vreest dat ze het niet haar hele leven zou uithouden en ook dat ze het niet onbaatzuchtig zou kunnen doen. De starets vertelt over een dokter die de hele mensheid beminde maar het nooit langer dan twee dagen uithield bij één individuele mens. Moeder Chochlakova beseft dat de starets doorziet dat zij bij hem slechts erkenning zocht voor haar oprechtheid. Zo zal zij zich natuurlijk nooit aan de actieve, onbaatzuchtige liefde kunnen wijden! Lise blijft ondertussen Aljosja tarten. Zij neemt hem kwalijk dat hij haar twee jaar geleden had beloofd haar te zullen opzoeken maar dat hij haar nu vergeten is.
