‘Het land is in shock.’ Zo opent Martine Tanghe het middagjournaal, dat, je voelde het zo aankomen, voor meer dan de helft gevuld zal zijn met de nasleep van de verschrikkelijke slachtpartij door een losgeslagen gek in een Dendermondse kindercrèche.
Natuurlijk is dat vreselijk. Twee uiteraard volkomen onschuldige baby’s dood, een tiental zwaar gewond, een begeleidster die het onheil probeerde te voorkomen dood, twee andere volwassenen gewond, de geestelijke ravage bij tal van ouders en hulpverleners… Het is allemaal niet in woorden te vatten.
Maar is het land in shock?
De brandweerman die het eerst op de plaats van de misdaad was, doet zijn verhaal. Uiteraard is die man emotioneel. Hij vertelt over bloed en geschreeuw.
Gaat dit ons iets aan?
In het stadhuis komen mensen een rouwregister signeren. De man van een koppel wordt ondervraagd. Hij spreekt de voor de hand liggende woorden uit: ‘Zoiets doen met weerloze mensen die nog niet eens kunnen stappen, dat kan er bij mij niet in.’ Woede vonkt uit zijn ogen. En dan de reporter: ‘U bent kwaad, hé?’
De volgende graad van schaamteloosheid zou zijn: ‘Mijnheer, bent u in staat om zelf het recht in handen te nemen en die moordenaar persoonlijk te gaan lynchen?’ Dát wordt net niet uitgezonden maar het steekt wel impliciet in wat wél wordt uitgezonden.
‘Het land is in shock.’
Gisteren, ook al over de moordpartij in Dendermonde, wist iemand te melden dat er een tas was aangetroffen met ‘nog een mes, een bijl, en een lijst met drie plaatsen waar de dader nog van plan was heen te gaan’. Een ervan was een psychiatrische instelling.
Moet dit op de televisie worden gezegd? Wie selecteert de informatie? Zijn er nog filters voorradig? Denk er nog iemand na over wat dat allemaal teweegbrengt? Bijvoorbeeld in psychiatrische instellingen?
‘Het land is in shock.’
Een van de hulpverleners heeft een kordate vergelijking klaar wanneer hij probeert te beschrijven wat hij heeft gezien. ‘Dit is oorlog.’
Het land in shock? Dan vraag ik mij af welke omschrijvingen ze de voorbije weken in Gaza-stad uit de kast hebben moeten halen. Of de voorbije jaren in Bagdad…
Natuurlijk is wat in Dendermonde gebeurd is erg. Het is verschrikkelijk. Maar laat ons de zaken in perspectief blijven zien.
En laat ons nu eindelijk eens onder ogen zien dat er een relatie bestaat tussen vereenzaming, al dan niet in de hand gewerkt door de virtualiteit waarin veel van die jongeren terechtkomen en waarin ze zich een illusorisch welbehagen aanmeten, en vatbaarheid voor buitensporig gewelddadig gedrag.
