uitgeschreven notities bij de
Zomergasten-aflevering met primatoloog Frans de Waal
mensen lachen met apen omdat apen mensen
nerveus maken omdat apen zo goed op mensen gelijken / machtsverdeling bij
chimps: coalitie > fysieke sterkte of omvang / voordelen van macht: voeding
+ seks; nadelen van macht: stress + je moet coalitiegenoten tevreden houden /
moorden bij chimps = intentioneel / de beste alfamannen zijn diegenen die de
harmonie in de groep bevorderen / lichaamstaal is belangrijker dan taal / de
biologische kant van menselijke agressie à reden om
iemand fascist te noemen / cfr. ons instinct om verschillend te zijn >
gelijkheid / Wouter Buikhuizen / gedragsgenetica / toen moest je kiezen tussen
nature-nurture; nu weten we dat het alles is / bonobo’s: collectieve
overheersing van de vrouwen / voor troost is empathie nodig; empathie ontstaat
tussen moeder & kind / collectief overleven: daarom moet je bekommerd zijn
om je maatjes / zelfbewustzijn: olifanten, dolfijnen, eksters / de papegaai Alex
kon optellen / KANT: rede à
moraliteit; HUME: emotie à
moraliteit / Jeroen Bosch, De tuin der lusten / moraliteit is veel ouder dan
religie; moraliteit veronderstelt empathie, rechtvaardigheidsgevoel, volgen van
de regels / geen moraliteit zonder empathie / apathisme: of God bestaat is geen
interessant probleem; waarom religies bestaan wel / chimps reageren op de dood
van anderen maar denken niet aan de eigen dood à maar wij doen dat ook niet – we verdringen het