15 juli
Toen ik gisteren hoorde dat Hollande de noodtoestand wilde
opheffen, was het eerste wat ik dacht: dit is voor hen het ideale moment om ons
te treffen. Ik vind het geen verdienste zoiets te denken, verre van, en ik
aarzel om het op te schrijven. Maar een mens moet toch iets denken bij dit
alles? Mentaal bezig blijven, minstens.
Nadenkend zijn. Ik vind het problematisch om te blijven hervallen in de routine
van het vergeten en het terug oppakken van het leven, ‘omdat het nu eenmaal
niet anders kan’. We raken steeds meer verwikkeld in een oorlogstoestand, een
waarin we ons niet kunnen verdedigen op een klassieke wijze tegen een zichtbare
vijand, maar wel een waarin we machteloos moeten ervaren dat we staan tegenover
mensen – ja, het zijn mensen – die ‘heldhaftig’ noemen wat wij ‘monsterlijk’,
‘barbaars’, ‘weerzinwekkend’ en ‘laf’ vinden. Hier botsen incompatibele
logica’s of mindsets met elkaar – ik
denk niet dat daar met woorden en begrip nog uit te geraken is (maar misschien
weet Frank Westerman het, ik moet dat boek van hem nog eens lezen). Ondertussen
sluipt de angst steeds dieper onze levens in. De haat ook. Het wordt steeds
nadrukkelijker een opgave om zich daartegen te verzetten, om zich niet tot dat
niveau van onnadenkendheid te laten verlagen. ¶
En dan is het nu tijd voor een opbeurende dagboeknotitie:
Er zullen steeds meer extremistische leiders komen, sommige
ervan zullen excentrieke zotten zijn, en het zal blijven escaleren. Wellicht volgt
er heel spoedig een nieuwe beurscrash, nog meer onzekerheid, nog meer geweld.
We verglijden, apathisch en machteloos en zoetgehouden door sport, spel en luim
op tv, in een nieuw soort oorlog. En ondertussen gaat het milieu om zeep. Ik
zie het heel somber in. Maar afgezien daarvan, merk ik dat het mooi weer is en
wens ik iedereen toch ook een mooie dag. Bij mij blijven radio, tv en internet
UIT. Boek en fiets. En vanavond een film. ¶
Staatsgreep in Turkije? Ach, dat nemen we er nog wel bij. (Maar
het begint wel een beetje veel te worden.) 2016 is nu al een scharnierjaar. De
scharnierjaren volgen elkaar in steeds sneller tempo op: 1945, 1968, 1989,
2001, 2008, 2015, 2016… Zeventig jaar vrede, dat is waar, maar de oorlogsroffel
zwelt aan, komt dichterbij… ¶