zaterdag 16 juli 2016

de zomer van 2016 – 28



15 juli

Toen ik gisteren hoorde dat Hollande de noodtoestand wilde opheffen, was het eerste wat ik dacht: dit is voor hen het ideale moment om ons te treffen. Ik vind het geen verdienste zoiets te denken, verre van, en ik aarzel om het op te schrijven. Maar een mens moet toch iets denken bij dit alles? Mentaal bezig blijven, minstens. Nadenkend zijn. Ik vind het problematisch om te blijven hervallen in de routine van het vergeten en het terug oppakken van het leven, ‘omdat het nu eenmaal niet anders kan’. We raken steeds meer verwikkeld in een oorlogstoestand, een waarin we ons niet kunnen verdedigen op een klassieke wijze tegen een zichtbare vijand, maar wel een waarin we machteloos moeten ervaren dat we staan tegenover mensen – ja, het zijn mensen – die ‘heldhaftig’ noemen wat wij ‘monsterlijk’, ‘barbaars’, ‘weerzinwekkend’ en ‘laf’ vinden. Hier botsen incompatibele logica’s of mindsets met elkaar – ik denk niet dat daar met woorden en begrip nog uit te geraken is (maar misschien weet Frank Westerman het, ik moet dat boek van hem nog eens lezen). Ondertussen sluipt de angst steeds dieper onze levens in. De haat ook. Het wordt steeds nadrukkelijker een opgave om zich daartegen te verzetten, om zich niet tot dat niveau van onnadenkendheid te laten verlagen. ¶

En dan is het nu tijd voor een opbeurende dagboeknotitie:
Er zullen steeds meer extremistische leiders komen, sommige ervan zullen excentrieke zotten zijn, en het zal blijven escaleren. Wellicht volgt er heel spoedig een nieuwe beurscrash, nog meer onzekerheid, nog meer geweld. We verglijden, apathisch en machteloos en zoetgehouden door sport, spel en luim op tv, in een nieuw soort oorlog. En ondertussen gaat het milieu om zeep. Ik zie het heel somber in. Maar afgezien daarvan, merk ik dat het mooi weer is en wens ik iedereen toch ook een mooie dag. Bij mij blijven radio, tv en internet UIT. Boek en fiets. En vanavond een film.

Staatsgreep in Turkije? Ach, dat nemen we er nog wel bij. (Maar het begint wel een beetje veel te worden.) 2016 is nu al een scharnierjaar. De scharnierjaren volgen elkaar in steeds sneller tempo op: 1945, 1968, 1989, 2001, 2008, 2015, 2016… Zeventig jaar vrede, dat is waar, maar de oorlogsroffel zwelt aan, komt dichterbij… ¶