los ingeslagen 6

120727 De openingsshow van de Olympische Spelen in Londen toont, met een formidabel spektakel waarvan het televisiescherm ongetwijfeld slechts een gecondenseerde weergave te bieden heeft,  de overgang van de idyllische rurale en aristocratische Britse samenleving naar de industrialisering en het kapitalisme: fabrieksschoorstenen rijzen op uit de grond, een groepje heren met rok en hoge hoed inspecteert sigaren rokend de ootmoedig groetende proletariërs (pet voor zich op de buik gehouden, in gevouwen handen, biddend als het ware). Kenneth Branagh stapt op kop en debiteert een paar lijntjes Shakespeare als was het niets. En dan later: de democratisering, de suffragettes, de popcultuur, de multiculturele samenleving, de nieuwe media… Allemaal overweldigend verbeeld, met knetterend vuurwerk en Britpop die uit ontelbare geluidsboxen knalt. Een once in a lifetime experience – zeker voor diegenen die in het stadion aanwezig waren, al vraag ik mij af of ze het wel allemaal zo goed hebben kunnen volgen en of ze niet, net als wij voor onze televisie, naar de schermen hebben zitten gapen. (Dat is overigens iets wat geweldig opvalt: hoezeer de mensen die in het stadion de gebeurtenissen live bijwonen, evengoed naar schermen zitten te kijken. De rechtstreekse waarneming komt ernstig in de verdringing.)

Mooi allemaal, maar ideologisch valt er natuurlijk wel een en ander op aan te merken. Ik denk niet iets te hebben gezien over de verschrikkelijke omstandigheden waarin het proletariaat werd uitgebuit, kinderarbeid, de vervuiling in de steden, de verwoesting van het milieu, het kolonialisme, de slavenhandel, de verpaupering van de arbeiders in de jaren zestig en zeventig van de twintigste eeuw…  Het regende hier geen stenen. En de multiculturele boodschap werd wel heel nadrukkelijk ingepeperd: zowat elke scène (zelfs die met de sigaren rokende kapitalisten met hoge hoed) werd mede door kleurlingen bevolkt. De boodschap was duidelijk: Groot-Brittannië is multiraciaal. Op zich heel goed, maar realistisch is het toch niet. En aan een correcte weergave van het kolonialistische imperialisme wordt op die manier toch ook niet bijgedragen. Benieuwd of deze ideologische kritiek in de commentaren op het weergaloze spektakel zal doorsijpelen. Of is heel het Verenigd Koninkrijk nu al, nog voor de Spelen moeten beginnen, in een winning mood waartegen je maar beter niet kunt ingaan?