donderdag 29 januari 2009

Dag 523 vVH&C

090122 en 090129 – Met aanvankelijk gemengde gevoelens maar vervolgens stijgende waardering heb ik naar Slumdog Millionaire gekeken. Het is de verdienste van Danny Boyle dat hij met een gemakkelijk toegankelijke en sterk aansprekende beeld- en klanktaal en tussen de plooien van een combinatie van spannend verhaal en vertederende romance en passant zijn kijk op het hedendaagse India meegeeft, en bij uitbreiding op de met versneld tempo globaliserende wereld waarin we stilaan met te velen verwikkeld zijn. Filmisch worden alle middelen gemobiliseerd (felle kleuren, scheve perspectieven, een zenuwachtige cameravoering) om actie, geweld en overvolle drukte te onderstrepen. En Boyle aarzelt niet om voor de romance alle clichés van stal te halen, tot en met de kuise Gone With The Wind-kus waarmee de film happy eindigt. Een concessie aan de Bollywoodse esthetiek. Daarna volgt nog, bij wijze van eindgeneriek, een Michael Jackson-achtige massachoreografie. Die is voor het geheel zeker niet onbelangrijk want door de relativerende toon die hij daarmee zet, geeft Boyle, voor zover dat nog nodig was, aan dat hij méér heeft willen maken dan alleen maar een spannend feelgoodsprookje (zoals de film in de recensies veel te nadrukkelijk wordt voorgesteld). Boyle heeft, gebruik makend van de taal- en beeldregisters van de populaire cultuur, de populaire cultuur van binnenuit ondergraven en ontmaskerd als een valkuil voor al wie zich vergaapt aan roem en rijkdom, in die mate dat het beroerde van de eigen situatie niet voldoende onder ogen wordt gezien. En in die zin gaat Slumdog Millionaire zelfs niet alleen over India maar óók over ons. Het hilarische beeld van de jongen die bereid is om zich in een strontput te laten vallen om toch maar een handtekening van zijn idool te kunnen bemachtigen, zal mij in dat verband bijblijven – en dit is niet terug te voeren op een mogelijk scatologisch trekje van mijnentwege.

De personages, ook in hun kindfase, zijn zeer geloofwaardig. Een van de hoogtepunten in de film is het ogenblik waarop het hoofdpersonage, de aan een miljoenen-televisiekwis deelnemende 18-jarige en al zeer veel meegemaakt hebbende Jamal, moet kiezen tussen het antwoord dat de kwismaster hem in de man’s room heeft ingefluisterd en het enige andere mogelijke antwoord. Zal hij de kwismaster vertrouwen of niet? Boyle voert hier de spanning ten top, je weet perfect hoe de film zal aflopen maar hier weet je echt niet hoe dit onderdeel zal uitdraaien. Het is bovendien geen gratuite spanning maar een waarachter een morele evaluatie van het zeer on-Indiase mediabestel schuilgaat.

U moet er maar eens op letten wiens beeltenis op de bankjes van 1000 roepie prijkt.