woensdag 17 februari 2021

Chris De Stoop, Het boek Daniel

scherf 115

In een Henegouws dorp tegen de grens met Frankrijk aan wordt een oude, excentrieke, op zichzelf levende boer op gruwelijke wijze vermoord door een paar losgeslagen jongemannen. Een week later keren ze terug naar de boerderij waar de man nog altijd ligt: zijn verdwijning werd nog door niemand opgemerkt. Of indien wel opgemerkt, dan toch nog niet gesignaleerd. Ze steken de hoeve in brand.

De jongens worden gevat. Een paar van hen komen uit Roubaix. Uit de armste straat van de armste wijk van de armste stad van Frankrijk.

Chris De Stoop is niet alleen de auteur van dit boek, hij speelt er ook een rol in. Hij is burgerlijke partij op het proces. De vermoorde boer, Daniel, is een verre oom van hem. Op die manier maakt De Stoop zijn lezers tot getuigen op de eerste rij.

Het boek Daniel is een meeslepende vertelling. Met zijn onweerstaanbare tempo en de uitstekende compositie houdt De Stoop zijn lezers bij de les. En dat betekent hier dat het niet gaat om een whodunit of alleen maar een portret of een zedenschets, maar om veel meer: De Stoop heeft het over de teloorgang van de moraal in een tijd waarin jongeren geen toekomst hebben en voor hun verveling vluchten in plat materialisme. Hij heeft het ook over de teloorgang van het gemeenschapsleven en van de landbouw, van het platteland tout court. Hij maakt op die manier zijn boek relevant, om niet te zeggen urgent. Het gaat niet enkel om de misdaad en hoe die zich heeft kunnen voltrekken, maar ook om de rechtsgang en om de toekomst van de daders – die op hun manier eigenlijk ook wel slachtoffers zijn van de maatschappelijke, culturele en economische krachten die hun persoonlijkheid vermorzelen. Dit schorremorrie moet gestraft worden, maar hoe? Heeft het zin om hen een paar jaar in de bak te stoppen? Wat is het verschil tussen strafrecht en herstelrecht?

Hoe uitzichtloos is het perspectief van deze generatie, die niet eens heeft geleerd hoe intermenselijk contact hoort te verlopen? Waar zijn de ouders? Waar zijn de leermeesters? De inspirerende voorbeelden? Wat is er met het gezag gebeurd? De autoriteit?

De persoonlijke betrokkenheid van de auteur geeft dit prachtige boek ook nog een extra toets. Chris De Stoop ijvert ervoor om Daniel dan toch een fatsoenlijk graf te geven. Een monument. In de feiten met een zerk, maar uiteraard is dit boek zelf ook een waardig monument.

 

Chris De Stoop, Het boek Daniel, 2020