maandag 30 juli 2018

van Dale 86-90


86
Hij werd behandeld met kwikzilver en kalomel, maar op meer autoritaire momenten weigerde hij medicijnen te nemen en zelfs zijn artsen te ontvangen.
Paul Johnson, Napoleon, 177-178

kalomel (het; g.mv.) (stofn.) 1 kwik-I-chloride (mercurochloride), bekend (giftig) geneesmiddel (o.a. bij waterzucht) (Hg2Cl2) 2 mineraal dat kalomel (1) bevat

87
Hij ziet er ook uit als een ouwe vechter – groot, breed, met enorme jatten en zo’n van tuigleer vervaardigd gezicht, waarin net op de juiste plaatsen diepe plooien zitten.
Simon Carmiggelt, Bemoei je d’r niet mee, 55

1jat (de; -ten) (volkst.) 1 hand

88
Als er een wherry of een kano van de andere kant af kwam, groette Takkie verheugd en ijverig.
A. Koolhaas, Vanwege een tere huid, 60

wherry (de (m.); -‘s) lichte (sport)roeiboot waarin iedere roeier (niet meer dan twee) met elke hand een riem hanteert

89
De tantes, de vroegere nichtjes, waren haar voorgegaan deze muffe diepte in met het bevel om pret te hebben, de geborduurde angsten in, door gangen heen met langs de wanden de gestorven glasschitteringen van de fopdiamanten, de angstaanjagende diademen achtergelaten op de vloeren, de van satijn genaaide witte rozen, de handschoenen, de mitaines.
A. Koolhaas, Vanwege een tere huid, 89

mitaine /mitɛ:ne/ (de; -s) (dames)handschoen met alleen een halve duim en zonder vingers

90
Het kruisen van rassen – de simmenthaler met de hoornloze hereford – boeide haar, de genetische kracht, de heterosis, de sterke groei die het gevolg is van kruisen.
Philip Roth, Amerikaanse pastorale, 235

heterosis (de (v.); g.mv.) (biol.) verschijnsel dat bij kruisingen bepaalde eigenschappen beter ontwikkeld zijn dan bij de ouders