Dag 7 van verhoogde helderheid en concentratie

070827 - Ik word wakker uit een droom waarin, ik weet niet meer waar en bij wie, een abstract schilderij aan de muur hangt. En ik herinner mij de voorkeur die Ton Lemaire in Met open zinnen uitspreekt voor figuratieve schilderkunst, of toch een schilderkunst die iets voorstelt en zich niet verliest in conceptuele frivoliteiten, en ik moet ook denken aan de tentoonstelling die de door Daniel Auteuil gespeelde kunstschilder in Dialogue avec mon jardinier opdraagt aan zijn overleden vriend de tuinman, met allemaal voorstellingen van dingen die die tuinman na aan het hart lagen: een gieter, een courgette, zijn gele gummilaarzen, enzovoort. De schilderijen waren van een ontroerende, ontnuchterende eenvoud – ze hadden iets van illustraties in een kinderboek, maar hadden toch ook een ontegensprekelijk plastische kwaliteit. En dan, nog altijd voor zes uur deze ochtend, moest ik denken aan de zelfcommentaar die de regisseur van de film op zijn eigen film levert door een vernissagescène in te lassen, waarin op niet mis te verstane wijze de draak wordt gestoken met dat abstracte, intellectualistische en welbeschouwd zeer vrijblijvende conceptualisme, dat zich door zijn vaagheid en onaantastbaarheid perfect leent voor commercieel gesjacher, waarover niemand echt zijn gedacht durft te zeggen maar dat alles bij elkaar geen zinnig mens aanspreekt en volstrekt gratuit en onbelangrijk blijft. Dan liever de kitsch van de duidelijke voorstelling – en dat is precies wat Dialogue avec mon jardinier pretendeert te zijn: niet meer dan dat. Duidelijk, eenduidig, gevoelig, eenvoudig. Maar mooi en voor vele mensen begrijpelijk.