Foto’s zijn uit de aard van hun natuur vaak in eerste
instantie een vastliggend beeld. Ze tonen: een stilstand. Er is voor noch na,
er is enkel heden. We kunnen ons ten volle concentreren op het kader, de
vlakverdeling, de compositie, kleurcontrasten etcetera. Dat effect heb je bij
uitstek als er geen mensen in het beeld verschijnen.
Zodra die er wel zijn, gaan foto’s een richting uit.
Ze beginnen te bewegen. Er ontstaan relaties. De tijd doet zijn intrede. De
foto’s worden anekdotisch. Ze worden een still uit een verhaal.
Zo bekeken zijn de beste foto’s met mensen op deze waarin
beide verenigd zijn: het vormelijke en het verhalende. Hier toon ik drie voorbeelden
waarin dat in wisselende mate gelukt is.
 |
| 1 |
Foto 1 vertelt het verhaal van de hoop en de
verwachtingen van een stel dat in het huwelijk treedt. Nu nog wordt het
bruidskleed geajusteerd voor de huwelijksfotograaf, straks loopt het koppel met
zijn kroost over straat. Een gelukkig toeval bracht beide elementen samen in
één beeld, maar vormelijk heeft de foto weinig te bieden. Méér dan anekdotisch
is de foto dan ook niet.
 |
| 2 |
In foto 2 zien we het verhaal van de levensweg. De
oude man, die uitrust, slaat het kind gade dat zich vol leven aan de eerste
treden van een trap waagt. Er spreekt een goedmoedige berusting uit zijn blik.
Het kind is zich geen ouderdom niet bewust. Vormelijk valt hier al meer te
beleven: de trapstijl tekent een kader in het kader; er zijn interessante
correspondenties tussen de handen, tussen de stukjes ontbloot scheenbeen… Deze
elementen vergen een tweede, grondigere blik.
Foto 3 vind ik de meest geslaagde van de drie. De
fotograaf heeft het juiste moment afgewacht om af te drukken, om de relatie
tussen standbeeld en persoon het best tot uiting te laten komen. De foto roept
heel wat op: gedachten over de relaties tussen culturen, over historiciteit,
tussen gevestigde waarde en precariteit. Jan van Eyck kijkt neer op de
passante, die in deze stad haar bestaan moet verzekeren. Het groene zeil op de
achtergrond speelt mee in de compositie: het vormt het speelvlak voor het drama
dat de fotograaf wil tonen.
 |
| 3 |
1. Brugge, Arsenaalstraat – 080628
2. Brugge, school Kristus-Koning – 080628
3. Brugge, Jan van Eyckplein – 080705
