dinsdag 23 februari 2016

vierenvijftig 135

16 februari 2016

dinsdag

BROMTOON

© afp
Ik weet niet wat de modale Vlaming – tot wie ik mij in een elitair gestemde bui niet altijd reken – ervan denkt, maar naar mijn aanvoelen worden de jongste tijd de grenzen van de schaamteloosheid wel enigszins verlegd. Het lijkt wel of het hek van de dam is. Sauve qui peut. In een pessimistische bui – komt zelden voor, hoor! – veronderstel ik dan dat dit klimaat veel gelijkenis vertoont met de periode die voorafgaat aan het uitbreken van een oorlog die alles zal wegvagen. Als iedereen tegelijk fraudeert, sjoemelt en de boel verneukt, kan geen enkele instantie daartegenop. Het is als indertijd in de studiezaal in het college, toen er plots – een zeer zeldzame en eigenlijk contradictorische anarchistische samenhorigheid – door iedereen tegelijk werd besloten om een constante nasale bromtoon te produceren, tot wanhoop van de subregent, die niet wist van welk hout pijlen te snijden.

Aan de machteloosheid van die subregent moet ik denken wanneer ik zie hoe we tegenwoordig langs alle kanten worden beduveld, verneukt en in de zak gezet. Wielrenners die met vakkundig in hun fiets verstopte motortjes rondrijden en dan zeggen dat ze van niets wisten; tennissers die matchen verkopen; de frontman van Eagles of Death Metal die verkondigt dat iedereen maar beter met een wapen kan rondlopen; de ingeburgerde aanvaarding dat er op alle mogelijke manieren met ons voedsel wordt gesjoemeld; een regering die weigert om afstand te nemen van de decadente usance om werknemers met bedrijfswagens te paaien; een uitzendbedrijf dat zijn werknemers probeert weg te houden van sociale verkiezingen door hun een smartphone voor te houden, smartphones die eigenlijk machines zijn om ons doen en laten te controleren; energiebedrijven die liever kaduke kerncentrales openhouden dan te investeren in minder riskante technologie en ondertussen op alle mogelijke manieren de overheid financieel te grazen nemen; automobielfabrikanten die de kluit belazeren met sjoemelsoftware; IKEA dat, gebruikmakend van lacunes in de wetgevingen, honderden miljoenen belasting ontduikt en daar nog mee wegkomt. Enzovoort, enzovoort. En dan heb ik het nog niet over de newspeak en de regelrechte misleiding door de overheid zelf, het vaak ontstellende gebrek aan visie. We worden omringd door leugens en door quasi geïnstitutionaliseerde leugenachtigheid – en het is heel moeilijk om daar niet medeplichtig aan of, in het beste geval, onverschillig voor te worden. Ik begin te denken dat wij, en dan spreek ik nu wél even in koor met de modale Vlaming, te véél weten. Zoveel kennis kunnen wij niet aan. En niet omdat we te dom zijn, maar omdat dat moreel gewoon niet meer haalbaar is. ¶