Iemand moet mij eens uitleggen waarom de zaken lopen zoals ze lopen terwijl – volgens een peiling die ik hier nu niet bij de hand heb, maar ik meen toch mij het resultaat levendig voor de geest te kunnen halen – 80 procent van de Vlamingen niet wil dat het land wordt gesplitst. Daaruit leid ik af 20 procent van de Vlamingen morgen niet wakker wil worden in de Republiek Vlaanderen. Laat ons, voor de gemakkelijke rekening, zeggen dat nog 10 procent stemt voor het Vlaams Belang. Blijft er nog 10 procent over. Laat ons nu, ook voor de gemakkelijke rekening, zeggen dat dit tweede 10 procent van die 20 procent die willen dat het land uit elkaar valt N-VA’ers zijn. Dat zou niet verwonderlijk zijn want die partij ventileert toch een Vlaams-nationalistisch gedachtegoed? Niet dat ze het openlijk zeggen dat ze morgen wakker willen worden in de Republiek Vlaanderen, maar het is toch minstens op hun hidden agenda een punt. Welnu, als mijn telwerk klopt, dan zit er een onverklaarbare rest op mijn rudimentaire rekening. Meer dan de helft van de kiezers van N-VA wil morgen niet wakker worden in de Republiek Vlaanderen – en straks eind november, als we inderdaad opnieuw moeten gaan stemmen, zal dat twee op de drie N-VA’ers zijn aangezien die partij, alweer volgens de peilingen, naar 30 procent en meer zal groeien.
Iemand moet mij eens uitleggen hoe dit komt want ik begrijp het niet en ik doe nochtans heel hard mijn best. Er zijn in het verleden al erge dingen gebeurd in democratieën. Leiders en partijen die aan de macht komen terwijl hun ideeën echt niet door een meerderheid worden onderschreven. Irrationaliteit speelt mee. Domheid ook. Persoonlijke aversies. Iets wat me is bijgebleven van de berichtgeving de voorbije weken is die compilatie van ‘off the record’ opgetekende ergernissen bij de onderhandelaars. Als je van mekaar begint te zeggen dat je te veel wafels vreet of uit je bek stinkt – ik stel het nu met opzet wat grof –, dan kun je het wel schudden. Vergeet het maar dat je dan nog compromissen kunt sluiten. Dat is geen bereidheid meer tot samenwerken, dat is: haat.
Van dat soort emotioneel geladen gedragingen en verhoudingen tussen individuen die elkaar kotsbeu zijn hangt nu de toekomst van ons land af. En neen, ik ben niet sentimenteel gehecht aan het Belgique à papa. Ik zweer geen dure eden van trouw aan die aftandse monarchie. Ik erken dat de vervreemding tussen beide landsgedeelten nog nooit zo groot is geweest. Maar ik denk heel pragmatisch aan de kosten van een scheiding. En filosofisch voer ik het argument aan dat het terugplooien op zichzelf in een wereld die globaliseert absoluut anachronistisch is.
Slechts een minderheid wil het, en toch dreigt het te zullen gebeuren. Is dat democratie?
