voor deze rubriek selecteer ik de beste stukken die op deze blog zijn verschenen
23 augustus 2017
Het mooiste moment van deze 5de augustus 2017, de tiende dag van mijn reis naar Frankrijk, was vreemd genoeg toen ik langs de weg een elektriciteitspaal in de vorm van een kruis zag. Dit leidde niet tot een religieuze ervaring, wel tot een gedachtespinsel dat nog steek hield ook, vond ik. Want ik moest niet alleen denken aan de ‘gekerstende’ menhirs die ik in Bretagne op mijn weg had aangetroffen en aan de uit graniet gesculpteerde kruisen op de – jawel – kruispunten, maar ook aan de speelse vervorming waaraan West-Vlamingen het woord ‘elektriciteit’ soms onderwerpen. Zij hebben het dan over den illigen triek, waarbij illigen de dialectvorm is van heilige. Elektriciteit wordt door dit woordspel – ‘de Heilige Triek’ – met andere woorden iets aanbiddelijks, iets wat door verering nog groter wordt gemaakt dan het op zich al is.
(...)
Misschien moet ik er nog een ander moment bijnemen, een dat minder somber is. In café La Fontaine (Pouancé) zag ik de mooiste vrouw die ik ooit gezien heb, de vrouwen die ik heb liefgehad en die mij hebben liefgehad nu eventjes buiten beschouwing gelaten (misschien lezen ze wel mee). Ik heb daar verder niet veel over te melden. Een beschrijving doet er niet toe, het gaat hier om een uitermate subjectief oordeel en ik wil in dezen zeker geen normatieve indruk maken. Het enige wat belangrijk is, is dat ik dacht: ‘Daar zit een vrouw die in zich alle kenmerken verenigt waarvan ik vind dat ze deel kunnen uitmaken van wat men dan schoonheid kan noemen en zoals ik er nog nooit een heb gezien en misschien wel nooit meer een zál zien.’ Ik schatte haar leeftijd – grotendeels, want haar schoonheid leek mij tijdloos en klassiek, op basis van hoe haar partner en twee kinderen die met elkaar in de clinch gingen om het recht om een smartphone te bedienen (op hoeveel tienduizenden plaatsen zou nu, op dit ogenblik, een dergelijk tafereel zich afspelen?) – op ergens tussen de vijfendertig en veertig jaar. Het gezin bediende zich van de Nederlandse taal, maar dan wel met een accent van boven de Moerdijk.
Ik werd er een beetje weemoedig van, en om dat tegen te gaan, probeerde ik mij op mijn petit café te concentreren maar dat lukte maar half want de Engelse uitbaters van café La Fontaine hadden het gepresteerd mij een brouwsel uit een koffiezetapparaat voor te zetten en niet het door mij verlangde product van een expressomachine die ook zelf de bonen maalt – wie weet hoelang geleden die koffie was gezet en hoelang ze dus al op de elektrische plaat stond te pruttelen. Ik legde de voor deze crime gevraagde 1,25 € op de toog – reken zelf maar uit hoeveel zo’n koffiekan opbrengt – en verliet met ingetrokken buik het pand, zonder een blik te werpen naar mijn Hollandse schone want dat vond ik om de een of andere manier niet kunnen.
Vijf kilometer meer naar het zuiden stond ik bij de Menhir de Pierre Frite, een geval van meer dan vijf meter hoog dat daar op onnaspeurbare manier rechtop in het land was komen te staan – en daar al een paar duizend jaar stond en nog steeds staat. Bizar. Ook vreemd was dat iemand het in zijn hoofd had gehaald om, zo verstandig was hij wel, boven het bereik van ieder persoon die er zich aan kon ergeren, een nis uit deze monoliet te hakken, nauwelijks tien bij twintig centimeter, om daarin een minuscuul Mariabeeldje achter te laten. Dit leek mij van een even schabouwelijke achterbaksheid als die van een hond die overal tegen pist om zijn territorium af te bakenen – en die hond heeft dan nog voor dat hij zich voor dat gedrag niet op hogere machten beroept. Ik kon mij dan ook geheel en al scharen achter de commentaar die een met deze onwaardige mariale toevoeging niet opgezette passant had achtergelaten op het didactische bordje dat bij de menhir was geplaatst en dat niet alleen van de ontstaansgeschiedenis maar ook van de kerstening ervan gewag maakte – met woedende viltstiftkapitalen stond daar geschreven: ‘Les vandales psychopathes ont encore frappé! Ni dieu ni maître, définitivement.’
