241129
EEN PEDAGOGISCH PROBLEEM
Q. zat in zijn klas van tienjarigen met een kind – ik noem het hier X. – waarmee niets aan te vangen viel. Het weigerde obstinaat alle medewerking, meer nog, het saboteerde de goede gang van zaken en had een negatieve invloed op zijn medeleerlingen, ook diegenen die uit zichzelf wél meewerkten en luisterbereid waren. Wat meester Q. ook probeerde, de luttele vooruitgang die hij boekte bleek op maandag alweer tenietgedaan want X. werd door zijn vader meegenomen naar het voetbal waar het aan weinig verheffende koorgezangen participeerde zoals “Alle boeren zijn homo’s”. (Ik citeer.)
Wat aangevangen? Q. was met dit verhaal afgekomen omdat we het over – volgens mij – de onvermijdelijkheid van autoriteit en gezag hadden in een pedagogische situatie, wat voor een lesgever die een anarchistisch, of anarchiserend, samenlevingsmodel aanhangt toch niet meteen een gemakkelijke uitgangspositie is. Dacht ik.
Q. vertelde mij hoe er een kentering was gekomen in de impasse met X. Op een dag had meester Q. een grote display van de animatiefilm Despicable Me 2 naar de klas meegenomen. Het ding diende in elkaar gezet. Zelf niet bepaald een handige Harry, riep Q. de hulp in van enkele leerlingen van wie hij dacht dat ze wél twee rechterhanden hadden. X. was er een van. En kijk, het jongetje bleek geïnteresseerd in de opdracht en zette in geen tijd het ding op poten. Q. loofde hem uitvoerig en beloofde om bij volgende karweien opnieuw een beroep te doen op X.’s diensten.
Wat bleek? Deze aanmoediging bracht de niet meer verwachte kentering. X.’s gedrag veranderde radicaal. Opeens bleek hij collaboratief, meegaand en vriendelijk. Aan het probleem van de koorgezangen in het weekend kon Q. niets verhelpen. Maar wél duidelijk was dat hij dit pedagogisch probleem had weten op te lossen zonder gebruikmaking van gezag of dwang. Hij had gewoon het kind aangemoedigd in het aanspreken van een tot dan onontgonnen kwaliteit, en op die manier had hij zijn vertrouwen gewonnen.
