zondag 1 december 2024

een mooi moment, vorige week 78

241122

VOORSTELLING OVER DE WERELD ALS WIL EN VOORSTELLING

Y., een oude schoolkameraad en inmiddels antropoloog, liefhebberend filosoof en cinefiel, trakteerde me op een avondje Schopenhauer: de door Stefaan Van Brabandt geschreven en door Damiaan De Schrijver gebrachte monoloog over de norse en forse filosoof-met-de-poedel die stelde dat het alleen maar beter kan gaan als je ervan uitgaat dat het eerst slechter wordt. Of zoiets, ik zou het eens moeten nalezen in de vele honderden bladzijden De wereld als wil en voorstelling en Parerga en paralipomena die hier nog altijd op mijn tijd en toewijding staan te wachten. Er is geen vrouw die deugt heb ik net nog eens gelezen. De titel van die essaybundel is misleidend. Niet omdat vrouwen wél zouden deugen, maar natuurlijk omdat er ook geen man is die deugt. Het boek met de vrolijkmakende titel De wereld een hel moet ik dringend ook nog eens herlezen.

De voorstelling is een voorbeeldig door Van Brabandt uitgestippelde didactische uitstap naar de metafysica en ethiek van een filosoof die we allemaal van naam kennen maar van wie we – enfin, ik zal voor mezelf spreken, van wie ik dus maar zelden iets lees, hoewel ik daartoe om de haverklap wordt aangezet wanneer door mij bewonderde schrijvers naar hem verwijzen. Dat Van Brabandts didactische opzet werkt, ondervind ik aan den lijve wanneer ik de volgende dag proefondervindelijk vaststel dat ik nu wél de resumé van Thomas Mann begrijp die ik – dat kan ik zien aan de na een tiental bladzijden achterwege blijvende met potlood aangebrachte onderstrepingen en markeringen in de marges – zevenentwintig jaar geleden niet begreep. Of toch min of meer. Uiteraard passeren in de voorstelling behalve zijn voornaamste denkbeelden ook de belangrijkste levensfeiten van Arthur de revue: de zelfmoord van zijn vader, de dominantie van zijn moeder, de comfortabele levensomstandigheden, de verloren strijd met Hegel, het zeer lange uitblijven van succes, de eigenzinnige levenswandel. De Schrijver, ik bedoel de acteur met die naam, brengt de monoloog met overtuiging, uitstekende articulatie en intonatie, en humor. De regie en de rekwisieten vallen wat mager uit. Eigenlijk spelen enkel een barkruk en een plastic fles met mineraalwater een rol. De imposante baard van de acteur is echt, zo kon ik achteraf in de foyer vaststellen want hij hing er nog aan.