TUNNELVISIE
Heb ik dat goed gehoord op het VRT-radionieuws van 12 uur (op dinsdag 29 november)? Ben ik terecht van mijn stoel gevallen?
Het item was de Menenpoort te Ieper. Die poort, zo omvangrijk dat hij van in- naar uitgang iets tunnelachtigs heeft, is aan restauratie toe. Hij staat er sinds 1927 en na bijna honderd jaar zal zo’n restauratie wel nodig zijn. De muren met namen van 45.000 Commonwealth-soldaten die nooit een eigen graf hebben gekregen kunnen nog wel wat tand des tijds hebben want de namen staan in steen gebeiteld – het is vooral het dak dat dient te worden gerepareerd. De ingreep zal 4,5 miljoen euro kosten en daarvan neemt de Vlaamse gemeenschap ongeveer een derde voor haar rekening. Dat verklaart waarom Matthias Diependaele daar is, onder de Menenpoort, om tussen die duizenden graflozen de overeenkomst te ondertekenen die de subsidiëring bekrachtigt. Matthias Diependaele zit daar niet zomaar. Mattias Diependaele namelijk gaat als minister van Financiën en Begroting, Wonen en Onroerend Erfgoed in de Vlaamse regering over het geld dat naar de bewaring van monumenten gaat. Matthias Diependaele is van de Nieuwe Vlaamse Alliantie en dus is Matthias Diependaele een Vlaamsnationalist.
Goede zaak, dat Vlaanderen de reparatie helpt bekostigen. Daar kan niemand tegen zijn. De Menenpoort staat in Ieper en Ieper ligt in Vlaanderen. Het past allemaal in de mercantiele toeristische strategie van onze gouw: tussen 2014 en 2018 was men niet te beroerd om de honderdste verjaardag van de esbattementen aan de IJzer en in het Ieperse tot op het bot uit te melken met het oog op economisch gewin. Daar kan nu wel iets voor worden teruggedaan.
Wie doet dan die andere 3 miljoen euro? Daarover rept het radionieuws niet. De luisteraar zoeke het op. (Dat heb ik gedaan: de stad Ieper draagt 300.000 euro bij. De Commonwealth Graves Commission betaalt de rest, het leeuwendeel dus.) Maar eerst moet de luisteraar bekomen van wat de heer Diependaele daar zegt voor de microfoon van de weinig nieuwsgierige, laat staan kritische VRT-journalist: ‘Wij helpen hier met de financiering want de Menenpoort is onderdeel van onze gedeelde geschiedenis en daarmee van onze gedeelde identiteit.’ (https://radioplus.be/#/radio1/herbeluister/69a0b053-8e90-11e3-b45a-00163edf75b7/e5726c0e-6fdd-11ed-aee4-02b7b76bf47f - vanaf 5:08)
De Menenpoort is belangrijk voor onze identiteit – en daarom investeert Vlaanderen in de restauratie ervan. Ik laat deze woorden bezinken. Ze worden uitgesproken op een plek die symbool staat voor de waanzin en wreedheid van een conflict dat niets anders was dan een door ontspoorde nationalismen veroorzaakt orgie van haat en bloederigheid. Ik laat deze woorden bezinken en denk aan het anoniem wegzakken in de modder van de tienduizenden niet-Belgen en niet-Vlamingen die hier worden gememoreerd. Ik laat deze onbezonnen en onbeschaamde woorden voor rekening van wie ze heeft uitgesproken, een man die werd ingepeperd dat hij het bij élke gelegenheid over identiteit moet hebben en die dat dan ook te pas en – zoals hier – volkomen ten onpas doet.
