We laten ons graag verrassen door de werkelijkheid. Dat is natuurlijk alleen maar mogelijk omdat zij meestal voorspelbaar en eigenlijk ook wel een beetje saai is. Neem nu deze verlopen winkelpui. Met alleen maar de affiche zou er nog niets speciaals aan de hand zijn geweest. Dat verandert met de hond des huizes op de vensterbank. Het anekdotische samengaan van die twee was te mooi om te laten liggen. Wat levert het op? Een soort van vertedering. Humor ook, maar wat is humor? Eigenlijk is dit kitsch, te eenduidig om mooi te zijn. (Maar wat is mooi?)
Toch haal ik deze foto terug boven omdat ze verrast. Omdat ze even uit evenwicht brengt. De werkelijkheid valt even op een vrolijke manier uiteen. Benadrukt de verticale scheidslijn dat? Neen, dat is hineininterpretieren.
We hebben al iets, maar nog altijd niet veel. Ik begon deze foto – die zeker als foto, ik bedoel technisch en compositorisch en zo, niet veel om het lijf heeft – pas echt geestig te vinden toen ik na de ‘ontwikkeling’ ervan op mijn computerscherm vaststelde dat er nog een Dritte im Bunde was, een extra stoorzender die ‘toevallig’ in het beeld bleek te zijn gevat (want ik had hem nog niet eerder gezien): het koppel hondbeeldjes links onderaan, dat bovendien, net als het levende exemplaar en de geportretteerde hond op de affiche, ook een spel met wit en zwart speelt. Deze extra verrassing – twee voor de prijs van één – zette mijn manipulatie, die erin had bestaan om – weliswaar alert – de hondjesanekdotiek te vatten, in de verf. Ik dacht de werkelijkheid bij de kraag te hebben gevat, maar de werkelijkheid zette mij een neus.
Dat is nog niet alles. Pas nu zie ik dat de affiche al drie jaar oud was op het tijdstip dat ik de foto maakte: ze kondigde een evenement aan dat plaatsvond in de zomer van 2001, de foto dateert van het najaar van 2004. Hebben de bewoners van dit huis, goed wetende dat hun hond zich graag op de vensterbank posteert om de straat in het oog te houden, de door mij waargenomen anekdote geënsceneerd? Het heeft er alle schijn van.
Deze foto mag dan al heel gewoon zijn als foto, er gebeurt vanalles op en ze leert iets over toeval, waarneming, theatraliteit.