zaterdag 2 juli 2016

de zomer van 2016 – 15



Regisseur John Cassavetes was getrouwd met actrice Gena Rowlands. In Opening Night (1977) zegt Rowlands, die de rol speelt van een steractrice, Myrtle Gordon, dat ze niet meer écht lijkt te kunnen voelen, dat ze het ongeremde gevoel kwijt is dat ze had toen ze zeventien was. Het is dan ook geen toeval dat de aanbidster die tegenover het theater wordt doodgereden precies die leeftijd heeft. Myrtle beeldt zich in dat ze schuld heeft aan dit ongeluk, en deze emotie voert de twijfels die ze zo al heeft over het stuk dat ze aan het spelen is tot een crisis: acteren wordt onmogelijk. Ze twijfelt aan haar kunnen. ‘Ik ben niet meer grappig,’ zegt ze, ‘omdat ik mezelf niet meer au sérieux neem.’ En op een ander moment zegt ze: I’m not me anymore. Uiteraard is het niet onbelangrijk dat het theaterstuk gaat over de gevoelens van een ouder wordende vrouw in een huwelijk dat al enige tijd meegaat.

En passant wordt er flink wat gezopen – en nu lees ik dat Cassavetes op zestigjarige leeftijd aan een levercirrose is bezweken.

Opening Night gaat niet in de eerste plaats over alcohol, maar over acteren, en meer nog over ouder worden. Niet alleen tot de zeventienjarige fan verhoudt Myrtle Gordon zich, maar ook tot de vijfenzestigjarige dramaturge Sarah Goode (Joan Blondell), die moet toekijken hoe Gordon haar stuk op geheel eigen wijze invult.

Oud ben je als je je niet meer laat op sleeptouw nemen door je passies (zoals die jonge aanbidster), als je altijd gereserveerd bent en op de rem gaat staan. Als je, inderdaad, voortdurend aan het acteren bent dat je alles onder controle hebt. The pain of loosing passion. Dat is precies het straffe van dit psychologisch drama: Cassavetes toont hoe het acteren in het theater en het acteren in het leven in elkaar kunnen overgaan en dat, als zoiets gebeurt, de gevolgen niet te overzien zijn. En daar gaat deze film natuurlijk ook over: hoe de werkelijkheid in de fictie binnendringt. Dat Cassavetes zelf ook een rol speelt, en wel niet toevallig die van Maurice Aarons, de echtgenoot van Myrtle Gordon, kan dit alleen maar versterken. ¶