dinsdag 19 januari 2010

mijn woordenboek 240

AGENDA

Een agenda kan een handig instrument maar evengoed een meedogenloos wapen en, indien knullig achtergelaten, een spoor zijn dat delicten denuncieert. Wie er een dubbele of verborgen agenda op nahoudt, dreigt verstrikt te geraken in de vier- of zesdubbele logica van het op twee of meer moerassige fronten liegen en verdraaien van de waarheid of van meerdere waarheden; hij dreigt ten prooi te vallen aan de hinderlaag van de argwaan van de bedrogene; hij riskeert zijn hachje – een hoger goed al bij al dan wat hij met zijn geveins en gechipoteer vermocht te bereiken. Maar dat ziet hij uiteraard pas achteraf in.

En wat bereikt hij dan? Eén dwaze nacht of namiddag in het bed van een frivole freule bijvoorbeeld, een onhandige en onbevredigende sessie van gefriemel op de achterbank van een bedrijfswagen, inderhaast geparkeerd op een Lidl-parking tussen de adressen van twee klanten in die zich niet bewust zijn dat ze dienen als dekmantel of als dekmantel van een dekmantel.

Het vergt op de duur bijna een derde, of vierde, agenda om alle onzuiverheden en leugens en mogelijke vergissingen en onvermijdelijke hiaten en risico’s bij te houden. En de eventuele antwoorden op eventuele vragen. Het brein van de bedrieger draait op volle toeren, een vreemd soort adrenaline zorgt lange tijd voor een verbazingwekkende precisie in het parallel en simultaan veinzen en verlakken, maar uiteindelijk ligt er altijd wel een dwaze bananenschil te wachten tot hij, met zijn glanzende balschoenen nog aan en een slip van zijn overhemd uit zijn broek, terugkeert van deze of gene onnozeliteit die alles bij elkaar genomen beslist al dat gedonder niet waard kan genoemd worden.

De dubbele agenda is ook buiten de seksuele sfeer zeer nadrukkelijk aanwezig. Je kunt in managementkringen ervaren hoe onsympathiek het gebruik ervan is, op recepties van bobo’s en bedrijfsbonzen. Die mannen, en steeds meer ook vrouwen, ja misschien wel zeker de vrouwen die zich zodanig hebben opgewerkt dat ze geloven dat er nog een andere waarheid bestaat dan deze waaraan ze zich tot dan toe gehouden hebben, zeggen steevast ‘zus’ als ze ‘zo’ bedoelen, of misschien nóg iets anders want dat ‘zo’ dient slechts als afleidingsmanoeuvre en lokaas voor de dwazen. Ik ben altijd op mijn hoede in dat soort situaties, het komt mij altijd voor dat macht en onwaarheid, gewetenloze verleiding en bedrieglijke strategie zeer dicht bij elkaar liggen.

Eenvoudig gesteld: met een énkele agenda schop je het in die kringen niet ver. En daarin zijn de loopse echtbreker en de machtsgeile manager aan elkaar verwant: zijn nemen een loopje met de waarheid, die zich afwikkelt in een eenduidige en transparante chronologie, waarin tussen de afzonderlijke momenten geen speld te steken valt (zodat je ook geen steken kunt laten vallen).