voor deze rubriek selecteer ik de beste stukken die op deze blog zijn verschenen
28 maart 2011
ANEKDOTISCH
Ik heb mij een tijdje, in de tweede helft van de jaren tachtig van de vorige
eeuw, aan de beeldende kunsten begeven. Op de schaal, niet die van Richter maar
een andere schaal waarvoor ik nu niet meteen een naam weet te bedenken, dus
laten we hem maar de schaal van Benoni noemen, op de schaal van Benoni dus, die
bestemd was als meetinstrument om de voorradige en de nog te maken beeldende
kunst te taxeren – activiteit waaraan wij ons driftig overgaven –, op die
schaal waren er twee te mijden uitersten. Als het te taxeren voorwerp van onze
kritische beschouwing zich in deze uiterste zones bevond, sloeg de naald van
ons welbevinden rood uit en vuurden wij onze negatiefste, honendste,
minachtendste bewoordingen op het afgekeurde voorwerp af. Wij zegden dan, met
zwaar aangezet Duits accent en ons zeer aan elkaar conformerend: schlecht. De ene exceszone heette
‘decoratief’, de andere ‘anekdotisch’. Het kunstobject in kwestie moest
derhalve bij voorkeur *min of meer*
abstract/figuratief zijn, maar niet in die mate abstract dat het decoratief
werd en niet in die mate figuratief dat het pure uitbeelding werd van een
gedachte of, godbetert want dat was nog erger, een *verhaaltje*: dan was het – horresco referens – anekdotisch
en dat was de grootste banvloek.
Uit schrik om een dergelijk verwijt te riskeren, schilderde en tekende ik, als
het om vrij werk ging, zo weinig abstract c.q. verhalend mogelijk. Met brave
stillevens riskeerde je het minst je vel: je beeldde weliswaar iets uit maar
het was zeker geen verhaal. Het was, zonder daarom decoratief te zijn, het
juiste, veilige midden. Een houten kistje (*makkelijk!*) en
een paar appels. Die laatste waren gemakkelijk flatteus en ook wat knapperig te
maken, mits het aanbrengen van een stip wit om er de glans van weer te geven.
Maar een verhaal, neen, dat vertelden die appels niet. En dus waren ze niet
anekdotisch en ik belandde ook niet in díe verdomhoek. Ik bleef in een veilig
midden en hing weldra mijn borstels aan de haak.
