I.1.
Hetzelfde doel wordt op verschillende manieren bereikt
Stel dat we
willen vermijden dat iemand die wij hebben beledigd zich op ons wreekt. Dat
kunnen we op verschillende manieren: door nederig te zijn, maar evengoed met
‘dapperheid en standvastigheid’. M stelt dat hij zelf vooral door medelijden
zou afzien van genoegdoening, meer dan door ontzag voor dapperheid – ook al
vonden de Stoïcijnen medelijden ‘een verwerpelijke hartstocht’, en ook al
zullen vooral ‘zwakkere naturen’ ertoe geneigd zijn. Maar er valt geen vaste
regel in te ontwaren. Inderdaad: ‘De mens is werkelijk een verbazend
ongrijpbaar, gevarieerd en onbestendig wezen.’ Het valt niet te voorspellen
wanneer hij nu eens voor mededogen, dan weer voor wraak zal kiezen, en waarom –
zodat nederigheid noch dapperheid een zekere uitkomst garandeert.
