Beste JWL,
Je hebt je brief aan 'R.' vanuit de onderbuik geschreven, met emotie, een beetje naïef ook, vind ik. Ik ben het niet met alles eens. Maar dat geeft niet: op de belangrijkste punten heb je gelijk. Alles wordt gereduceerd tot zijn economische waarde. En: je kunt niet meer spreken van dé waarheid, hoogstens van een waarheid. En: onze beschaving wordt niet van buitenaf, maar van binnenuit bedreigd, door heb- en gemakzucht. (Da's nu net het probleem wanneer je allochtonen moet overtuigen dat ze zich horen te integreren: waarom zouden ze?; wat hebben we hen te bieden?) En: het ontbreekt aan voldoende autoriteit (en ontzag) om te bepalen wat we met onze vrijheid moeten aanvatten.
Ja, ik deel in dat alles je mening. Alleen, het is virtueel gemor, marginaal tandengeknars. Ik vrees dat we inderdaad de catacomben in moeten, dat we niet veel meer dan een achterhoedegevecht aan het leveren zijn op onze webstekjes. En dan wordt het in hoofdzaak een gewetenskwestie met oog voor esthetiek en zorgvuldig formuleren. Een klein luxe-aangelegenheidje, een kwestie van zinvol 'bezig-zijn'.
Kijk, hier niet ver vandaan, in Oostende, hebben gisteren een paar nozems van 17, 18 jaar een man de hersenpan ingeslagen met een kasseisteen en vervolgens zijn aangezicht bewerkt met een gebroken fles. Voor het geval hij nog mocht bijkomen, weetjewel (hij ligt nu in een coma), dat hij dan toch tenminste voor de rest van zijn dagen verminkt door het leven moet. Die kerels zijn opgepakt en hebben toegegeven dat ze hun slachtoffer willekeurig hadden uitgekozen. Ze hadden zich voorgenomen 'iemand' kapot te zullen maken. Ziedaar waartoe de combinatie van vrijheid en domheid kan leiden. Niet overal en altijd natuurlijk, maar je kunt dat soort accidenten wel voorhebben als er geen gezag meer wordt gerespecteerd. Als de ouders afwezig blijven en op den duur zelfs schrik hebben van hun kinderen. Als dat soort tuig van de richel na een paar dagen alweer op vrije voeten rondloopt (ze hadden zich al twee keer aan dit soort daden begeven) - àls ze al worden vastgehouden want de gevangenissen, ook de jeugdgevangenissen, zitten vol.
Ik denk niet dat deze aberraties spoedig zullen verdwijnen.
Ik denk niet dat het Oostendse uitschot Kafka en Nietzsche leest.
Ik vrees dat we niet veel méér kunnen dan onze afschuw uiten en verontwaardigd zijn en onze kinderen helpen om zich in dit leven, in deze wereld, te handhaven. Maar daarnaast moeten we blijven lezen en schrijven. Misschien helpen we zo een klein beetje om iets te bewaren en door te geven. Misschien helpen we op die manier het hoge goed dat de menselijke vrijheid inderdaad is voor verval en barbarij te behoeden. Misschien kunnen we door ons ontzag voor het gezag van het woord en de schoonheid alsnog bijdragen tot een herstel van de autoriteit die nodig is om de vrijheid richting te geven.
Het ga je goed,
Een al even bevlogen P.
